تحليل زيست ‌پذيري مناطق درون شهري با استفاده از مدل هاي FUZZY ELECTREو WASPAS (مورد مطالعه: مناطق چهار گانه شهر كرمان)

Analysis of the livability of urban areas by fuzzy Electre and Waspas models (quadruple areas of Kerman city

امروزه زيست­ ­پذيري شهري و كيفيت زندگي به عنوان كليدي­ترين مفهوم در برنامه­ريزي شهري مي­باشد. در عين حال توسعه روز افزون جمعيت شهري موجب تخريب گسترده محيط­ زيست، نابرابري­هاي اجتماعي-اقتصادي، نابرابري در توزيع و پراكندگي خدمات، آلودگي­ها و غيره كه كيفيت زندگي و به تبع آن زيست­ پذيري در شهرها را كاهش مي­دهد. بنابراين ضرورت و اهميت بحث زيست­ پذيري و توسعه پايدار امروزه در شهرها كاملاً نمايان است. هدف اين پژوهش تحليل زيست پذيري مناطق درون شهري كرمان است. روش تحقيق توصيفي–تحليلي با هدف كاربردي مي‌باشد. داده­هاي مورد نياز براي تحليل با استفاده از پرسشنامه گردآوري كه روايي آن بصورت صوري و پايايي آن با آلفاي كرونباخ 0/841 به تاييد رسيده است. جامعه آماري مورد مطالعه شامل شهروندان مناطق شهر كرمان مي­باشد. در آخر شرايط زيست ­پذيري با توجه به شاخص­هاي در نظر گرفته شده با بهره­گيري از نرم­ افزارهاي(ARCGIS, SPSS)، و آزمون­هاي آماري، توكي، دانكن و تحليل واريانس يك طرفه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اند. براي وزن­دهي به معيارها و زير معيارها از تكنيك آنتروپي شانون، براي رتبه­بندي مناطق از مدل­هاي تصميم­گيريWASPAS, Fuzzy Electre ، استفاده گرديد. نتايج تحليل واريانس يك طرفه نشان مي­دهد، تفاوت معناداري ميان مناطق شهر كرمان به لحاظ برخورداري از شاخص­هاي زيست ­پذيري وجود دارد؛ به طوري كه آزمون دانكن و توكي اين تفاوت معناداري را در چند سطح شناسايي كرده ­اند. در نهايت بر اساس تكنيك­هاي رتبه­بندي، به ترتيب منطقه 2، منطقه 1، منطقه 4 و منطقه 3 رتبه­بندي شده­اند. به طور كلي مي­توان گفت كه بر اساس 4 شاخص پژوهش(اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و كالبدي)، منطقه 2 شهر كرمان وضعيت مطلوب­تري دارد. در مقابل منطقه 3 به لحاظ زيست­پذيري شرايط نامطلوب­تري نسبت به ساير مناطق دارا مي باشد.

Today, urban livability and quality of life is the concept key in urban planning.. At the same time urban population growing caused widespread environmental destruction, socio-economic disparities, inequalities in the distribution and dispersion of pollutants and services and so on that reduce the quality of life and livability in cities. Therefore, today the necessity and importance of livability and sustainable development in cities is quite apparent.. The purpose of this research is the Analysis of the livability of urban areas. The research method is descriptive-analytic purpose. The data required for analysis collected by using a questionnaire which its validity and reliability approved by Cronbach's alpha 0.841 formula.The study population includes is residents of Kerman areas. Finally, according to the index of viability conditions were analyzed by using of software (ARCGIS, SPSS), and statistical tests ks, Tukey and Duncan. For weighting the criteria and subcriteria of the Shannon entropy and for ranking the areas of multi-criteria decision-making models (WASPAS, Fuzzy Electre), was used. The results of the one-way analysis of variance showed a significant difference between regions regarding the biological markers of Kerman. So that Duncan and tukeys identified a significant difference in the levels. Finally, based on techniques rankings, respectively, Zone 2, Zone 1, Zone 4 and Zone 3 ranked In general we can say that on the basis of four criteria research, Region 2 Kerman is more desirable. an‎d region 3 has adverse condition is than other areas.