بررسي ساخت اطلاع «اشتغال» در ترجمه‌هاي فارسي قرآن كريم

Representing the Construction Information of “Eshteghal” in Translation (Reviewing Persian translations of “Eshteghal”in the Holy Quran)

به دليل تفاوت زيرساخت‌هاي كلامي و كاربردشناختي دو زبان، گاهي در فرايند ترجمه، بخشي از معنا از دست مي‌رود و در ساخت اطلاعِ برخي از ساختارهاي نحوي تحولاتي رخ مي‌دهد. اشتغال در زبان عربي ازجمله ساخت‌هايي است كه بر معنايي بيش از معناي گزاره‌اي دلالت داشته و به دليل نحوۀ چينش سازه‌ها با نوعي تأكيد يا تقابل معنايي همراه است. با توجه به اهميت ساخت اشتغال در قرآن كريم، شناخت چگونگي انتقال لايه‌هاي معنايي آن در فرايند ترجمه ضروري مي‌نمايد. بر اساس اين، در پژوهش حاضر، ابتدا تأثير آرايش واژگاني اشتغال بر ساخت اطلاعي جمله و تغيير آن در فرايند ترجمه، بررسي و سپس راهبردهاي ترجمۀ اين ساخت در قرآن كريم واكاوي شده‌اند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهند در فرايند انتقال ساخت اطلاع اشتغال به‌منزلۀ ساختي نشان‌دار از رهگذر ترجمه، تحولاتي چشمگيري رخ مي‌دهد و زبان فارسي با وجود آرايش واژگاني آزاد، در انتقال لايه‌هاي معنايي اسلوب اشتغال با محدوديت مواجه است. انعكاس تأكيد اطلاعي اشتغال در فارسي محاوره‌اي امكان‌پذير است؛ اما در گونۀ رسمي زبان فارسي با توجه به امكانات ساختي زبان از ميزان نشانداري اين ساختِ نشان‌دار كاسته مي‌شود؛ به‌ويژه در حالت رفع آغازگر كه بايد انتقال لايه‌هاي معنايي آن را به زبان فارسي ناممكن دانست.

Due to the differences in the verbal and cognitive infrastructures of the two languages, part of the meaning is sometimes lost in the translation process and in the construction of information some of the transformative syntactic structures occur. Employment in the Arabic language is one of the structures that imply a communicative meaning rather than a propositional meaning, and is associated with some sort of semantic emphasis or contrast because of the way the costructs are arranged. Surveying construction information of “Eshteghal” and How to transfer its semantic layers to the target language in translation is necessary. For this, the present study seeks first to investigate "the effect of lexical arrangement of “Eshteghal” on sentence information construction and its change in the translation process, then to study the translation strategies of this construction in the Holy Quran. The results of this research show that in the process of transferring Eshteghal information construction as a marked structure through translation, significant changes occur and Persian language, despite the free lexical arrangement, is faced with restrictions for transmitting semantic layers of “Eshteghal”. It is possible to reflect the emphasis on Eshteghal information in conversational Persian, but in the official Persian language, due to the structural features of the language, the marking of this marked structure is reduced, especially in the initiator quenching mode, which should be considered impossible to translate its semantic layers into Persian..