پديد آورندگان :
معماري، مرتضي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرگان - گروه كشاورزي، گرگان، ايران , داداشي، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرگان - گروه گروه زراعت، ايران , شيخ، فاطمه سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان گلستان، بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، گرگان، ايران , فغاني، الهام سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات پنبه كشور، گرگان، ايران
كليدواژه :
باقلا , آبياري بهينه , شاخص برداشت , طول غلاف , عملكرد بيولوژيك
چكيده فارسي :
در اين پژوهش واكنش عملكرد و اجزاي عملكرد دانه 21 ژنوتيپ باقلا به تنش خشكي مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سال زراعي ( 96 -1395 و 97-1396) در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گرگان اجرا شد. ويژگي‌هاي زراعي 21 ژنوتيپ باقلا در دو محيط بدون تنش (آبياري بهينه) و تنش خشكي (قطع آبياري از آغاز گلدهي) مورد ارزيابي قرار گرفتند. تجزيه واريانس مركب داده‌ها نشان داد كه اثر رژيم آبياري بر كليه صفات مورد بررسي به استثناي وزن صددانه معني‌دار بود. تنش خشكي سبب كاهش 71/59 درصدي عملكرد دانه، 81/31 درصدي عملكرد بيولوژيك و 92/41 درصدي شاخص برداشت شد. برش‌دهي اثر متقابل آبياري × ژنوتيپ نشان داد در محيط بدون تنش (آبياري بهينه) ژنوتيپ‌هاي G-Faba-66، G-Faba-65، G-Faba-62، G-Faba-294، G-Faba-292، G-Faba-523، G-Faba-525 و G-Faba-21 و در تنش خشكي ژنوتيپ‌هايG-Faba-67، G-Faba-66، G-Faba-75، G-Faba-72، G-Faba-65 و G-Faba-62 به ترتيب بيشترين عملكرد دانه را داشتند. بر اساس عملكرد دانه، تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت، ژنوتيپ G-Faba-67 نسبت به ساير ژنوتيپ‌ها تحمل بيشتري نسبت به شرايط تنش خشكي نشان داد.
چكيده لاتين :
The response of seed yield and its components of 21 faba bean genotypes to drought stress was assessed using randomized complete block design with three replications, under two moisture environments; non stress (optimum irrigation) and drought stress (cut off of irrigation form commencement of flowering) and in two cropping seasons (2016-17 and 2018-19) at Gorgan agricultural research station, Gorgan, Iran. Combined analysis of variance showed that moisture environment had significant effect on all studied traits except 100-seed weight. Drought stress caused reduction in seed and biological yields as well as harvest index by 59.71%, 31.81% and 41.92%, respectively. Genotypes; G-Faba-66, G-Faba-65, G-Faba-62, G-Faba-294, G-Faba-292, G-Faba-523, G-Faba-525 and G-Faba-21, under non stress conditions (optimum irrigation), and G-Faba-67, G-Faba-66, G-Faba-75, G-Faba-72, G-Faba-65 and G-Faba-62, under drought stress conditions, had the highest seed yield, respectively. G-Faba-67 showed the highest level of tolerancee to drought stress considering seed yield, number of seed pod-1 and harvest index.
