مقايسه خصوصيات فيزيكي در بذرهاي چاودار هرز (Secale cereale L.) و گندم زمستانه (رقم الوند) در استان گلستان

آلودگي بذرهاي گندم در ارتفاعات جنوبي استان گلستان به چاودار باعث تبديل آن به يك علف هرز در مزارع گندم شده است. از اين‌رو، اين مطالعه با هدف مقايسه خصوصيات فيزيكي بذرهاي چاودار و يك رقم گندم زمستانه (الوند) جهت بهبود عمليات بوجاري بذر، در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در سال 1397 انجام شد. بررسي خصوصيات فيزيكي بذرها ( شامل طول، عرض، پهنا، مساحت سطح، كرويت، وزن، وزن مخصوص ظاهري، وزن مخصوص حقيقي، درصد تخلخل، زاويه ايستايي و ضريب اصطكاك ايستايي) در پنج سطح رطوبتي شامل 10، 15، 20، 25 و 30 درصد انجام شد. بر اساس نتايج حاصل، وزن بذر، زاويه ايستايي و ضريب اصطكاك ايستايي در هر دو گياه با افزايش رطوبت بذر به صورت خطي افزايش يافتند. در مقابل، وزن مخصوص ظاهري، وزن مخصوص حقيقي و درصد تخلخل بذر با افزايش رطوبت بذر به صورت خطي كاهش پيدا كردند. در تمامي سطوح رطوبتي بذر گندم در مقايسه با چاودار از عرض، پهنا، درصد كرويت، مساحت سطح بذر، وزن بذر، وزن مخصوص ظاهري و وزن مخصوص حقيقي بيشتري برخوردار بود. در مقابل، طول بذر چاودار بيشتر از بذر گندم بود. وجود اين تفاوت‌ها امكان تفكيك و جداسازي بذرهاي چاودار و اجتناب از ورود آن به محموله‌هاي بذري گندم را تسهيل مي‌نمايد. تفاوت در طول، عرض، پهنا و وزن مخصوص بذرهاي دو گياه امكان استفاده از جداكننده‌هاي طولي و يا عرضي، ماشين‌هاي بوجاري هوادهنده و جداكننده‌هاي ثقلي را فراهم مي‌كند.