اعلاميه 1990 قاهره پيرامون حقوق بشر در اسلام » نقدي بر خلأ مباني يا سايۀ سنگين الگوي غربي؟

A Critique of the 1990 Cairo Declaration on Human Rights in Islam: Lack of Basis or Heavy Shadow of the Western Pattern?

حقوق بشر مفهوم تقريباً شناخته شده اي در عرصه بينالمللي است كه دوران جدال فلسفي پيرامون مباني را سپري كرده و در قالب مصاديق پراكندۀ مندرج در اسناد حقوق بين الملل بشر امروزي تبلور يافته است. مباني فلسفي حقوق بشر از منظر انسان، كاملاً متفاوت از «ِ بايد » و « هست » اسلام، با تأكيد بر لزوم ايجاد پيوند ميان غرب بوده و توجه به هر دو بعد مادي و معنوي آن ضروري است. به زعم بسياري از منتقدان، اعلاميه 1990 قاهره به مثابه سند مكتوب حقوق بشر در اسلام و بخشي از منشور حقوق بشر اسلامي، آنگونه كه بايد و شايد فلسفه اسلامي حقوق بشر را منعكس نكرده است. اين سند داراي محتوايي منفعلانه و متأثر از الگوهاي حقوق بشر غربي است و چندان بيانگر حقوق خاص اسلامي نيست. تحقيق حاضر با استفاده از شيوه توصيفي تحليلي و به كارگيري تحليل محتوا مي كوشد ضمن تبيين تفاوتهاي بنيادين اسلام و غرب در نگاه به انسان، الگوي عيني و در دسترس براي تفكر اسلامي معرفي كند

Human rights in the international arena are roughly a well-known concept that seems to have passed the philosophical struggles over its foundations and embodied in the dispersed examples in actual international human rights documents. The philosophical foundations of human rights from the point of view of Islam, emphasizing the need to establish a link between “Is” and “Ought”, is completely different from the West, and it is necessary to pay attention to both its material and spiritual aspects. The Cairo Declaration of 1990, as part of the Islamic Charter of Human Rights, despite efforts to include materials that reflect Islamic law, is passively influenced by Western human rights patterns and does not reflect specific Islamic rights. The present article, through a descriptive-analytic method, and by means of content analysis, aims to illustrate the fundamental differences between Islam and the West in terms of human rights and to introduce an objective and accessible model in this subject.