تبيين شناخت مثال خير بر اساس روش ديالكتيك افلاطون

Explanation of Epistemology of Form (Idea) of Good through Method of Dialectic

در اين مقاله به تبيين نگرش افلاطون در خصوص چگونگي شناخت مثال خير از طريق فرايند ديالكتيك پرداخته شده است. روش نگارنده جهت رسيدن به اين امر، تحليل آثار افلاطون و مفسران او در خصوص چگونگي ارتباط ديالكتيك و مثال خير و نقش ديالكتيك در فرايند معرفت‌شناختي انسان به مثال خير بوده است. دستاورد تحقيق نشانگر آن است كه از نظر افلاطون شناخت انسان داراي مراتبي است كه با هر مرتبه‌اي از آن مرحله-اي متناظر از هستي را مي‌شناسيم. مثال خير منشأ هستي و معرفت و خود در فوق مراتب هستي و معرفت جاي دارد. فلسفۀ افلاطون جست‌وجوي نفس حقيقت توسط عالي‌ترين مرتبۀ شناسايي انسان، يعني عقل است كه آن لمحه‌اي الهي از عالم حقيقت است و انسان توسط آن، عالم ايده‌ها و نهايتاً مثال خير را مورد شناخت قرار مي‌دهد و ديالكتيك، روش فلسفي او جهت درك اين عوالم است كه داراي دو وجه عقلاني- مفهومي و عقلاني– شهودي است. نگارنده در صدد است تا فرايند شناخت مثال خير را بر اساس مباني فلسفۀ افلاطون به‌گونه‌اي تبيين نمايد كه هم انسجام دروني و هم سير منطقي داشته باشد.

This paper aims to explain the Plato’s viewpoint concerning the quality of knowledge of Forms (Ideas) of Good through the process of dialectic. In order to achieve this goal, author has analyzed the Plato’s works and his commentators regarding the quality of relation between dialectic and Forms (Ideas) of Good and the role of dialectic in the process of human’s epistemology to Forms (Ideas) of Good. The achievement of the paper represents that based on Plato’s idea the knowledge of human enjoys some stages and with every stage one recognizes the step of equal of being. Forms (Ideas) of Good is the origin of being and knowledge and it is in the highest stage of being and knowledge. The philosophy of Plato is to seek the soul of truth by the highest level of human’s knowledge, that is intellect. Intellect is the divine glance of the world of truth and human knows the world of ideas and Forms (Ideas) of Good. Dialectic is Plato’s philosophical method in order to perceive these worlds which possesses two intellectual-conceptual and intellectual-intuitive dimensions. Based on Plato’s philosophy, the author tries to explain the process of knowledge of Forms (Ideas) of Good so that it enjoys both an inner solidarity and a logical development.