بهينه كاوي اسناد اخلاق حرفه اي در دانشگاه ها؛ ارائه الگو و راهكارها

Benchmarking Professional Ethics Documents at Universities; Providing the Pattern and Solutions

هدف اين مقاله بهينه كاوي تجارب موفق (ملي و بين‌المللي) در حوزه مستندات اخلاق حرفه‌اي دانشگاه‌ها و ارائه راهكارهايي به‌منظور بهبود آن بود. جامعه پژوهش حاضر مشتمل بر 100 دانشگاه برتر جهان (بر اساس رتبه‌بندي رتبه‌بندي‌هاي معتبر شانگهاي) و 539 دانشگاه ايران است كه موردمطالعه قرارگرفته‌اند و از اين تعداد 59 دانشگاه ايران و 100 دانشگاه خارج از كشور واجد مستندات حوزه اخلاق حرفه‌اي بودند؛ بنابراين روش نمونه‌گيري اين پژوهش به‌صورت تمام شماري بود. اين پژوهش كيفي است و از روش‌هاي مطالعات اسنادي و كتابخانه‌اي و بهينه كاوي تجارب موفق ملي و بين‌المللي بهره برده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه در حال حاضر در دانشگاه‌هاي ايران و حتي دانشگاه‌هاي برتر جهان بيشتر به عهدنامه اخلاقي توجه مي‌شود و منشور اخلاقي مورد غفلت قرارگرفته است. درواقع دانشگاه‌هايي هم كه داراي مستندات حوزه اخلاق حرفه‌اي هستند، وحدت رويه خاصي در بيان محتواي آن ندارند. از ديگر سو، يافته‌ها حاكي از آن است كه سند جامع اخلاقي در دانشگاه‌ها باعث وحدت رويه در پياده‌سازي اخلاقيات در دانشگاه‌ها مي‌شود كه اين امر موجب مديريت و تعامل بهتر و كاراتر و در كل پياده‌سازي بهتر اخلاق حرفه‌اي در دانشگاه‌ها مي‌شود؛ بنابراين لازم است كه روسا و مديران دانشگاه‌ها توجه بيشتري نسبت به تدوين سند جامع اخلاقي براي دانشگاه‌ها داشته باشند. درنهايت بر اساس مطالعه مباني نظري، پيشينه پژوهش و بهينه كاوي تجارب موفق ملي و بين‌المللي راهكارهايي به‌منظور تدوين و ارتقاي مستندات حوزه اخلاق حرفه‌اي دانشگاه‌ها ارائه شده است.

This research aims to benchmark (national and international) experiences in the field of professional ethics documents at universities and provides solutions to improve it. The study population consisted of 100 top universities in the world (based on the Shanghai ranking) and 539 universities in Iran. Of these, 59 universities in Iran and 100 universities abroad have professional ethics documents. Therefore, the sampling method of this study is complete. This research is qualitative and has benefited from the methods of documentary, library studies, benchmarking and best practice. The research findings show that at present, at universities of Iran and even the world's top universities, more attention is paid to ethical commitment. The code of ethics has been neglected. Indeed, universities that have professional ethics documents do not have integrity in their content. On the other hand, the findings indicate that the comprehensive ethics document at universities has created a unified approach to implementing ethics in universities, which leads to better and more effective management and interaction and, in general, a better implementation of professional ethics at the university. Therefore, it is necessary that the chief and manager of the university pay more attention to the development of a comprehensive ethics document for universities. Finally, based on the study of theoretical foundations, the history of research and benchmarking and best practice has been prepared some ways to develop and improve the professional ethics documents at universities.