پديد آورندگان :
عادل زاده ناييني، فريبا دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه علوم تربيتي , نوروزي، رضاعلي دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه علوم تربيتي , رحماني، جهانبخش دانشگاه اصفهان - دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي - گروه علوم تربيتي
كليدواژه :
عقل نظري , اهداف تربيت عقلاني , اصول تربيت عقلاني , روش‌هاي تربيت عقلاني , فارابي
چكيده فارسي :
هدف كلي از انجام اين پژوهش، ارائه يك مدل، شامل اهداف، اصول و روش‌هاي تربيت عقلاني فارابي در حيطه عقل نظري است. در انجام اين پژوهش از روش استنتاجي فرانكنا استفاده شده است. به اين صورت كه در مرحله اوّل با استفاده از روش تحليل محتواي كيفي، نظام مقوله‌بندي قياسي، مطالب مورد بررسي قرار گرفته و با توجّه به آن‌ها در مرحله بعد گزاره‌هاي واقع‌نگر مشخّص شده و در آخر با استفاده از روش استنتاجي فرانكنا اهداف، اصول و روش‌هاي تربيت عقلاني فارابي در حيطه‌ي عقل نظري مشخّص شده است و در پايان نتيجه‌گيري شده است كه هدف غايي تربيت عقلاني فارابي، نيل به الله به عنوان سبب اوّل در جهت رسيدن به سعادت است و اهداف واسطه‌اي تربيت عقلاني، در حيطه‌ي عقل نظري عبارتند از: رسيدن به رتبه‌ي وجودي عقل فعّال، ﻛﻤﺎﻝ ﻋﻘﻞ ﻧﻈﺮﻱ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﻣﺴﺘﻔﺎﺩ، طي مراتب عقل و رسيدن به تجرّد محض و فعليّت تام، دستيابي به معرفت تام از مسير قوه متخيّله و ناطقه، پرورش مهارت‌هاي تعقّل، بصيرت‌افزايي و خودآگاهي. اصول تربيت عقلاني در حيطه‌ي عقل نظري عبارتند از: اصل شايستگي ذاتي، اصل تربيت‌پذيري(تعليم)، اصل راهنمايي، اصل لزوم آموزش، اصل تركيب نظر و عمل، اصل تعقّل و تفكّر و روش‌هاي تربيت عقلاني در حيطه‌ي عقل نظري عبارتند از: آموزش فلسفه، استقراء، تمثيل، قياس، الگوسازي، آموختن علم، آفرينش هنري، آموختن حكمت، تعقّل و تفكّر و تأمّل.
چكيده لاتين :
The general objective of this research is provide a model, including goals, principles, and rational education methods of Farabi's rational education in Theoretical reason. We have benefitted from Frankena's inference method in this research. In the first stage, materials were investigated by qualitative content analysis method and deductive categorization system. With regard to the results obtained from the above methods, the next stage dealt with determining realistic statements. Finally, the objectives, principles and methods of rational education were identified using Frankena's inference method by taking into account Farabi's view on theoretical reason. We have concluded that the ultimate goal of Farabi in rational education is to achieve Allah as the first agent of happiness. In the area of theoretical reason, the intermediary goals of rational education includes the attainment to the existential status of active intellect and the climax of theoretical reason and Mostafad reason, the completion of the stages of reason and access to pure incorporeity and total actuality, attainment to the complete knowledge through the power of the imagination and speech, development of thinking skills in the theoretical. The principles of rational education in the field of theoretical reason are as followings: intrinsic competence, education, guidance, the necessity of education, combining opinion and practice, reasoning and thinking. The methods of rational education in the domain of theoretical reason include learning philosophy, induction, allegory, analogy, modeling, science, artistic creation, wisdom, reasoning and reflection.
