مقايسه اثربخشي بازي درمانگري كودك محور و بازي درمانگري والديني برسطوح نظريه ذهن در كودكان داراي اختلال اضطراب جدايي

Comparison of the effectiveness of child-centered play therapy and filialtherapy on the levels of theory of mind in children with separation anxiety disorder

زمينه: مطالعات مختلفي پيرامون اثربخشي بازي­درمان ­گري كودك­ محور و بازي ­درمان­ گري والديني در بهبود اختلالات هيجاني و رفتاري كودكان انجام شده است، اما در زمينه مقايسه اثربخشي بيشتر اين دوروش بر نظريه ذهن پژوهش­هاي اندكي صورت گرفته است. هدف: اين پژوهش با هدف مقايسه اثربخشي اين دو نوع درمان بر سطوح نظريه ­ذهن دركودكان داراي اختلال اضطراب جدايي انجام شد. روش: روش، نيمه ­آزمايشي با طرح پيش ­آزمون – پس ­آزمون سه گروهي بود. جامعه آماري را تمامي دانش ­آموزان دختر در پايه­هاي پنجم و ششم شهر بابل در نيمسال تحصيلي دوم 98-1397 تشكيل دادند كه تعداد آنها 2732 نفر بود. بر اساس ملاك ­هاي ورود و خروج، 45 نفر به شيوه در دسترس به عنوان نمونه آماري انتخاب شده و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش 1، گروه آزمايش 2 و گواه قرار گرفتند كه هر گروه شامل 15 نفر بود. گروه آزمايشي اول، بازي­ درمان­ گري كودك ­محور با رويكرد اكسلاين (1969) را در 16 جلسه 45 دقيقه ­اي، گروه آزمايشي دوم، آموزش بازي درمان­ گري والديني (لندرث،1993) را در 10 جلسه 2 ساعته دريافت كردند. ابزار پژوهش فرم (د) پرسشنامه علائم مرضي كودكان (CSI-4) (اسپرافكين، لاني و گادو،1994) و پرسشنامه نظريه ذهن استيرمن (1992) بود. داده­ها با تحليل كوواريانس چندمتغيره و توسط نرم ­افزار SPSS تحليل شد. يافته ­ها: نتايج نشان داد هر دو مداخله در ارتقاي سطوح نظريه ­ذهن در كودكان داراي اضطراب­ جدايي مؤثر هستند. بين اثربخشي دو گروه ازمايشي بازي درمان ­گري كودك محور و بازي درمان­گري والديني در سطح 1 تفاوت معناداري وجود داشت و بازي درمان­ گري والديني مؤثرتر بوده ­است. اما بين دو گروه ازمايشي در سطح 2 و 3 تفاوت معنادار نبود (0/05 p<). نتيجه ­گيري: نتايج نشان داد كه مي­ توان آموزش بازي ­درمان­ گري والديني را جايگزين مناسب­ تري در بهبود سطوح نظريه ذهن و همچنين بهبود علائم روانشناختي كودكان دچار اختلال اضطراب جدايي در نظر گرفت. و اين مطالعه نيز تاييدي است بر اين نكته كه شناسايي و درمان به موقع اين اختلال بايد از فعاليت­ هاي مهم متخصصين بهداشت روان كودكان باشد بنابراين، برنامه‌ريزي براي پيشگيري و درمان اين اختلال در اولويت است.

Background: Various studies have been conducted on the effectiveness of filial-therapy and child-centered play in improving children's emotional and behavioral disorders, but little research has been done to compare the effectiveness of these two methods on theory of mind. Aims: The purpose of this study was to compare the effectiveness of these two types of treatments on the levels of theory of mind. in children with separation anxiety disorder. Method: The method was quasi-experimental with pretest and posttest in three groups. The statistical population consisted of all female students (2732 students) in the fifth and sixth grades of Babol in the second semester (2018-2019). Based on the entry and exit criteria, 45 people were selected by convenience sampling as a statistical sample and randomly divided into three experimental groups and control group, each group consisting of 15 students. The first experimental group received child-centered play therapy with Axline approach (1969) in sixteen 45-minute sessions, the second experimental group received filial therapy training (Landreth, 1993) in ten 2 hour sessions. The research instruments were Questionnaire (d), the children Symptoms inventory (CSI-4) and the Stearrman Theory of Mind Questionnaire (1992). Data were analyzed by multivariate analysis of covariance using SPSS. Result: The results showed that both interventions Were effective in improving the levels of theory of mind in children with separation anxiety disorder. Moreover, there was significant difference between the effectiveness of the experimental groups of filial therapy and child-centered play therapy at level 1, and the filial therapy was more effective. But there was no significant difference between the two experimental groups at levels 2 and 3 (p< 0/05). Conclusions: The results showed that parenting play therapy training can be considered as a better alternative in improving the levels of mind theory as well as improving the psychological symptoms of children with separation anxiety disorder; This study also confirms that timely identification and treatment of this disorder should be one of the important activities of child mental health professionals so planning to prevent and treat the disorder is a priority.