عنوان مقاله :
مقايسه اثربخشي مداخله با روش تحليل رفتار كاربردي و نوروفيدبك بر ارتقاي مهارتهاي شناختي، اجتماعي و فعاليتهاي روزمره زندگي در كودكان مبتلابه اختلال طيف اوتيسم
عنوان به زبان ديگر :
Effectiveness and Comparison of Intervention with Applied Behavioral Analysis (ABA) and Neurofeedback on the Promotion of Cognitive, Social, and Daily Living Activities in Children with Autistic Spectrum Disorders
پديد آورندگان :
محمدي، رقيه دانشگاه آزاد اسلامي محقق اردبيلي واحد اردبيل- گروه روان‌شناسي، اردبيل، ايران , نريماني، محمد دانشگاه آزاد اسلامي محقق اردبيلي واحد اردبيل- گروه روان‌شناسي، اردبيل، ايران , ابوالقاسمي، عباس دانشگاه گيلان - گروه روان‌شناسي، رشت، ايران , تكلوي، سميه دانشگاه آزاد اسلامي محقق اردبيلي واحد اردبيل- گروه روان‌شناسي، اردبيل، ايران
كليدواژه :
تحليل رفتار كاربردي , نوروفيدبك , مهارتهاي شناختي , اجتماعي , فعاليتهاي روزمره , اتيسم
چكيده فارسي :
هدف: مطالعه حاضر با هدف اثربخشي و مقايسه مداخله با روش تحليل رفتار كاربردي و نوروفيدبك بر ارتقاي مهارتهاي شناختي، اجتماعي و فعاليتهاي روزمره زندگي در كودكان مبتلابه اختلال اتيسم بود. روش: روش تحقيق از نوع نيمه تجربي با طرح پيش‌آزمون– پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كودكان 7-12 ساله مركز توان‌بخشي كودكان مبتلابه طيف اتيسم با نيازهاي ويژه شهر اردبيل در سال 97 بودند؛ كه 45 شركت كننده به‌صورت هدفمند انتخاب و به روش تصادفي ساده در دو گروه مداخله تحليل رفتار كاربردي و نوروفيدبك و يك گروه كنترل 15 نفره تقسيم شدند. براي جمعآوري اطلاعات از پرسشنامه سنجش دامنه اتيسم (1999)، مقياس تجديدنظر شده هوش وكسلر كودكان (1969)، پرسشنامهسنجش مهارتهاي اجتماعي استون و همكاران (2010) و مقياس فعاليت هاي روزمره زندگي وايزمن (2013)استفاده شد. علاوه بر برنامه‌هاي آموزشي مركز، مداخلات دو گروه به‌صورت انفرادي به مدت 20 جلسه 45 دقيقه‌اي و 2 بار در هفته اجرا شد. گروه كنترل صرفاً برنامه روتين مركز را دريافت كرد. داده‌ها با نرم‌افزار اس پي اس اس 21 و آزمون آماري اون، تحليل كوواريانس چندمتغيري و آزمون توكي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه مداخلات ABA و نوروفيدبك بر ارتقاي مهارتهاي شناختي، اجتماعي و فعاليتهاي روزمره زندگي در كودكان مبتلابه اختلال طيف اتيسم تأثير داشته‌اند و همچنين مداخله ABA نسبت به نوروفيدبك در همه اين متغيرها بيشتر از نوروفيدبك بوده است. بنابراين نتيجه گيري: اين يافته ها تأييدي بر نقش مداخلات ABA و نوروفيدبك در درمان برخي مشكلات و مهارت هاي كودكان مبتلابه اختلال طيف اتيسم بود.
چكيده لاتين :
Objective: The purpose of this study was to Effectiveness and comparison of Intervention with Applied Behavioral Analysis (ABA) and Neurofeedback on the Promotion of Cognitive, Social, and Daily Living Activities in Children with Autistic Spectrum Disorders (ASD). Method: The research method was experimental design with pretest-posttest design with control group. The statistical population included 7-12 year-old children with ASD, in which 45 subjects were randomly selected and assigned to ABA and neurofeedback interventions and control groups (n=15). We used to collect information from Autism Domain Assessment Questionnaire (1999), the revised Voxcelerchr('39')s intelligence scale (1969), Social Skills Questionnaire of Stone et al (2010) and Weismanchr('39')s daily activities scale (2013). In addition to the training programs, ABA and neurofeedback interventions was performed individually for 20 sessions of 45 minutes and 2 times per week. The control group received only the routine center program. Data were analyzed by SPSS 20 software using multivariate analysis of covariance and Tukey test. Results: The findings indicated that ABA and neurofeedback interventions had an impact on cognitive, social skills, and activities of daily living in children with autism spectrum disorder. In addition, the effect of ABA intervention on all dependent variables was more than neurofeedback. Conclusion: These findings confirm the role of ABA and neurofeedback interventions in the treatment of some problems and skills of children with autism spectrum disorder.
عنوان نشريه :
كودكان استثنايي
