اثربخشي برنامه تلفيقي اصلاح سوگيري توجه و ذهن آگاهي بر كاركردهاي اجرايي (توجه، بازداري و كنترل هيجاني) كودكان داراي اختلال اضطراب فراگير

The Effectiveness of Mindfulness and the Attention Bias Program on Attention, Inhibition and Emotional Regulation in Children with Generalized Anxiety Disorder

اختلال اضطراب فراگير يكي از اختلالات شايع درميان كودكان است كه معمولاً همراه با اختلالات ديگر مشاهده مي‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي اثربخشي برنامه سوگيري توجه و ذهن‌آگاهي بر توجه، بازداري و كنترل هيجاني كودكان داراي اختلال اضطراب فراگير بود. اين پژوهش از نوع نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري اين پژوهش عبارت بود از: كودكان داراي اختلال اضطراب فراگير مراجعه‌كننده به كلينيك‌هاي روان‌شناسي منطقۀ 20 تهران و نمونه عبارت بود از: 30 نفر از اين كودكان كه به شيوۀ نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمايش به مدت هشت جلسه تحت برنامه تلفيقي اصلاح سوگيري توجه و ذهن‌آگاهي قرار گرفت و گروه گواه هيچ مداخله‌اي را دريافت نكرد. والدين همۀ شركت‌كنندگان آزمون كاركردهاي اجرايي بريف را به‌عنوان پيش‌آزمون و پس‌آزمون تكميل كردند. داده‌ها در دو سطح توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و استنباطي (تجزيه و تحليل كوواريانس چندمتغيره) مورد تحليل آماري قرار گرفتند. نتايج اين پژوهش نشان داد برنامه اصلاح سوگيري توجه و ذهن‌آگاهي بر ميزان توجه، بازداري و كنترل هيجان) كودكان داراي اختلال اضطراب فراگير تأثير دارد (001/0p<). با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت درمان تلفيقي اصلاح سوگيري توجه و ذهن‌آگاهي باعث بهبود كاركردهاي اجرايي در كودكان داراي اضطراب فراگير مي‌شود و مي‌توان از اين درمان در مداخلات باليني سود جست.

The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness and the attention bias program on attention, inhibition and emotional regulation among children with generalised anxiety disorder. This was a quasi-experimental study with a pretest-posttest design. The population of this study consisted of 30 children with generalised anxiety disorder referred to psychiatric clinics in Tehran's 20th district selected by the available sampling method and randomly divided into experimental and control groups. The experimental group underwent an integrated program of attention correction and mindfulness for 8 sessions and the control group did not receive any intervention. In addition, parents of all participants completed the brief executive functions test at pre-test and post-test. Data were statistically analysed at two levels of descriptive (mean and standard deviation) and inferential (multivariate analysis of covariance). The results of this study showed that the program of correcting attention bias and mindfulness had an effect on the amount of attention, inhibition and emotion control among children with generalised anxiety disorder (p < 0.001). According to the findings of this study, it could be concluded that the combination of the treatment of attention bias and mindfulness improves executive functions in children with generalized anxiety and can be used in clinical interventions.