نااطميناني درآمد نفت، تحريم ها و نوسانات متغيرهاي اقتصاد كلان

Oil Revenue Uncertainty, Sanctions and the Volatility of Macroeconomic Variables

به گزارش صندوق بين المللي پول، بيش از 60 درصد درآمد تجارت خارجي كشور و 40 درصد درآمد دولت ايران از بخش نفت و انرژي تامين مي شود و همواره بخشي از نوسانات درآمدي نفت به ساير بخش هاي اقتصاد كلان سرايت مي كند. همچنين تحريم هاي اعمال شده بر اقتصاد ايران با كاهش درآمدهاي ارزي و ايجاد محدوديت دسترسي به كالاهاي سرمايه اي و واسطه اي به نوسانات متغيرهاي كلان شدت بخشيده اند. درك صحيح از ميزان اثرات سرريز شوك ها و نوسانات درآمد نفت و تحريم ها به ويژه تحريم-هاي بخش انرژي به بخش هاي مختلف اقتصاد كلان از ديدگاه سياست گذاران براي برنامه ريزي و هدف گذاري باثبات اهميت دارد. در پژوهش حاضر به منظور مطالعه آثار تكانه هاي نوسانات درآمد نفت و تحريم ها در اقتصاد كشور از الگوي VARMAX GARCH-in-Mean Asymmetric BEKK با لحاظ شكست ساختاري واريانس شرطي استفاده مي شود. متغيرهاي مورد استفاده در اين مطالعه شامل توليد ناخالص داخلي واقعي (بدون احتساب نفت)، درآمد نفت سنگين ايران، نرخ ارز، شاخص بازار سهام و شاخص تحريم در بازه زماني 1370:1 تا 1396:4 است. نتايج نشان مي دهد هر تكانه اي از ناحيه رشد درآمد نفت و يا شاخص تحريم به وقوع بپيوندد هر سه بخش مورد مطالعه شامل بخش توليد، بازار ارز و بازار سهام را متاثر مي سازد. همچنين افزايش فشار تحريم ها منجر به سرريز نااطميناني به تمامي بخش هاي مورد مطالعه و كاهش فعاليت هاي توليدي مي شود و نرخ ارز را به سمت بالا متاثر مي كند و در مقابل سهم نسبي بازار سهام در پرتفوي انتخابي سرمايه گذاران، افزايش مي يابد. در اين دوره شواهدي از اثرات نامتقارن تكانه هاي درآمد نفتي و تحريم در بخش هاي مورد مطالعه مشاهده مي شود.

The IMF reports that, over 60% of foreign trade income and 40% of government revenue of Iran comes from the oil and gas sectors, which has always been a source of volatilities in the economy. The imposed sanctions on the Iranian economy also influence economic activities by reducing currency earnings and restricting access to capital and intermediaries goods. Understanding extent of the shocks’ effects of sanctions and fluctuations in oil revenue, are key factors for the policymakers in foreseeable planning risks. In order to examine the effect of sanctions and oil price(revenue) fluctuations on the country's economy, this paper intends to quantify the effects of sanction by making use of a VARMAX GARCH-in-Mean Asymmetric BEKK model in terms of structural failure of the conditional variance. We use real non-oil GDP, Iranian heavy oil exports, exchange rates, total stock market index and sanctions index data over 1991:Q2 to 2018:Q1. The results show that a shock of oil revenue or sanctions index affects activities in all of three sectors. The increasing sanctions pressure leads to a spillover effect of uncertainty to all sectors under study and a decline in production activities and national currency depreciations; but in turn the relative share of the stock market in the portfolio of investors' choice increases. Strong evidence for asymmetric effects of impulses of sanction and oil revenue on the study sections is observed.