تأثير داروي فلووكسامين بر سطوح هورمون‌هاي جنسي و بافت‌شناسي تخمدان در ماهي گورامي‌سه خال (Trichogaster trichopterus) پس از تزريق بروموكريپتين

زمينه و هدف: اثرگذاري داروها بر گيرنده هاي متفاوت موجب بروز اثر و هم‌چنين عوارض ناخواسته دارو مي شود. به طور مثال داروهاي دوپاميني علاوه بر آثار ضد پاركينسوني، موجب مسدود شدن بخش هاي بالاتر محور هيپوتالاموس ـ هيپوفيزـ گناد و ناباروري مي‌شوند. لذا هدف از اين پژوهش تعيين و تأثير داروي فلووكسامين بر سطوح هورمون‌هاي جنسي و بافت‌شناسي تخمدان در گورامي‌سه خال پس از تزريق بروموكريپتين بود. روش بررسي: در اين مطالعه بنيادي كه در سال 1398 در دانشگاه آزاد اسلامي انجام شد، تعداد 90 قطعه ماهي با ميانگين وزني 1 ±3 گرم از مركز پرورش ماهيان خانماهي واقع در دماوند تهيه شد. ماهي‌ها در 6 گروه 15 تايي شامل سه گروه كنترل دست نخورده، حلال(اتانول 70 درصد) و بروموكريپتين و 3 تيمار بروموكريپتين و فلووكسامين در دوزهاي 1، 5 و 10 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن بدن ماهي قرار گرفتند. تزريق به صورت يك روز در ميان، عضلاني و در زير باله پشتي بود، بدين ترتيب كه روز بعد از تزريق 5 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بروموكرپتين، فلووكسامين با دوزهاي مشخص تزريق شد و همچنان اين روند ادامه يافت.20 روز پس از تزريق، ماهي‌ها تشريح و بافت تخمدان آنها جهت بيومتري و بررسي با ميكروسكوپ نوري جداسازي شد. با استفاده از مايعات بافتي هورمون‌هاي استروئيدي 17ـ بتااستراديول، تستوسترون و پروژسترون به وسيله كيت مخصوص سنجيده شد. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از آزمون‌هاي آماري آناليز واريانس يك طرفه و دانكن تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از سطح هورمون استراديول و پروژسترون و شاخص گنادي نشان داد كه گروه‌هاي دريافت كننده داروي فلووكسامين و بروموكريپتين اختلاف معني‌داري با گروه كنترل دارند(P≤0. 05)، كه اين اختلاف وابسته به دوز بود. به طوري كه ميزان اين هورمون ها در گروه كنترل بروموكريپتين كاهش يافته و در تيمارهاي دريافت كننده فلووكسامين افزايش يافت. در تصاوير ميكروسكوپ نوري در گروه كنترل دست نخورده و حلال فاز غالب اووسيت ها مرحله كورتيكال است، اما اين سلول ها در گروه كنترل بروموكريپتين در مرحله پيش هستكي اوليه و ثانويه مانده اند. هم‌چنين در تيمار فلووكسامين 10 ميلي‌گرم بر كيلوگرم اووسيت ها در مرحله ويتلوژنز بوده و حركت وزيكول زايا به سمت قطب جانوري نيز قابل رويت است. نتيجه‌گيري: مي توان نتيجه گرفت كه داروي بروموكريپتين باعث بلاك محور HPG شده و داروي فلووكسامين باعث تحريك دوباره ي مسير GnRH مي شود، به طوري كه تخمدان در تيمار دريافت كننده بالاترين دوز داروي فلووكسامين در مرحله غالب ويتلوژنز بوده و شاخص‌گنادي در بيشترين مقدار خود بود، بنابراين امكان حضور گيرنده سروتونين بر سطح گناد وجود دارد.