مقايسه دقت دو روش سونوگرافي فست و سي‌تي‌اسكن در تشخيص پنموتوراكس بيماران ترومايي

زمينه و هدف: پنوموتوراكس پس از تروما شايع بوده و داراي محدوده تظاهرات باليني متفاوتي هست و از پنوموتوراكس مخفي كه فقط در سي‌تي‌اسكن به شكل تصادفي كشف مي‌شود تا سندرم پنوموتوراكس فشارنده و كشنده متفاوت است. پنوموتوراكس مي‌تواند به تدريج به سمت پنوموتوراكس فشارنده پيشرفت كرده و به يك اورژانش تبديل شود و بنابراين تشخيص به موقع آن امري ضروري مي‌باشد. هدف از از اين مطالعه تعيين و تشخيص پنوموتوراكس با سونوگرافي هدفمند از تروما و سي‌تي‌اسكن در بيماران آسيب قفسه صدري بود. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي ـ تحليلي و آينده‌نگر كه در سال ۱۳۹۷ انجام شد، 290 بيمار كه بر اساس مدل احياي پيشرفته بيماران ترومايي داراي شرايط ورود به مطالعه بودند، وارد مطالعه شدند. براي همه بيماران سي‌تي‌اسكن و سونوگرافي هدفمند از تروما انجام شد. سونوگرافي مطابق با معيارهاي انجام استاندارد سونوگرافي هدفمند از تروما يا به اختصار اي‌فست انجام شد. در طول انجام سونوگرافي اصول احياي بيماران ترومايي رعايت شد و در پروسه احياي بيماران اختلال ايجاد نشد. بر اساس شرايط ورود و خروج از مطالعه، داده‌هاي بيماران در پرسشنامه جمع‌آوري گرديد و وارد نرم‌افزار R ورژن1، 6، 3 گرديد. براي آناليز از تست‌هاي حساسيت، اختصاصي بودن، ارزش اخباري مثبت و منفي، درست نمايي مثبت و منفي، رسم نمودار راك ، تست‌هاي مك نمار و ضريب كاپا استفاده شد. مقادير به دست آماده در مقايسه با روش قطعي تشخيص يعني يافته‌هاي سي‌تي‌اسكن مورد ارزيابي و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: از 290 بيمار وارد شده به مطالعه 71 درصد مرد و 29 درصد زن بودند. ميانگين سني 16.7 ±38.72 سال، ميانه سني 34.5 و دامنه سني 14 تا 78 سال بود. پراكندگي سني بيماران غير نرمال و به سمت 20 تا 40 سال تمايل مثبت داشت. علت تروما در 99.3 درصد تروماي غيرنافذ و در 0.7 درصد تروماي نافذ بود. بر اساس تشخيص قطعي در سي‌تي‌اسكن، 37 بيمار دچار پنوموتوراكس بودند. حساسيت و اختصاصي بودن سونوگرافي در تشخيص پنوموتوراكس به ترتيب 81.1 درصد و 98.4 درصد به دست آمد. ارزش اخباري مثبت سونوگرافي 88.2 درصد و ارزش اخباري منفي 97.2 درصد محاسبه شد. ميزان هماهنگي داده‌ها بر اساس دو تست ضريب كاپا و همچنين تست مك نمار داراي كاپاي 0.82 و مقدار پي 0.365 محاسبه گرديد. نتيجه محاسبه اين دو تست هماهنگي بالايي را در بين دو روش تشخيصي سونوگرافي و سي‌تي‌اسكن در تشخيص پنموتوراكس نشان دادند. در محاسبه و رسم نمودار ROC نشان داد كه سطح زير نمودار در تست سونوگرافي(0.898) همپوشاني نسبتاً خوبي با سي‌تي اسكن دارد. نتيجه گيري: به طور كلي به نظر مي‌رسد كه سونوگرافي هدفمند از تروما در تشخيص پنموتوراكس بيماران ترومايي ارزشمند است و ارزش تشخيصي نزديك به سي‌تي‌اسكن دارد. موارد مثبت در اين تست بسيار دقيق است، اما موارد منفي را بايد با توجه به حساسيت پايين‌تر با دقت بيشتري ارزيابي كرد، لذا اين تست مي‌تواند جايگزين دقيق‌تري به جاي گرافي ساده قفسه سينه باشد.