جستاري كلامي در عدالت و مرجعيت علمي صحابه

از مباحث در خور توجه در محافل كلامي دو فرقه اسلامي بزرگ شيعه و سني عدالت صحابه و مرجعيت علمي آنها است. اهليت براي تفسير كتاب و سنت در بازخواني حوادث صدر اسلام، نقش تعيين‌كننده دارد و با تنقيح مباحث، بسياري از معضلات جهان اسلام حل‌شدني است. دو رويكرد متفاوت به منزلت صحابه و همراهان پيامبرa در بين شيعه و اهل ‌سنت وجود دارد. رهيافت يكي مبتني بر عملكرد آنها به اقتضاي منطق عمل و با سنجش معيارهاي مطرح در متون و نصوص ديني است. رويكرد ديگر مبتني بر نگاه تصويبي و مطلق‌گرايانه است. اغلب اهل ‌سنت جميع صحابه را عادل و قدح آنان را جفا مي‌دانند. به صورت طبيعي در نگاه اهل ‌سنت آنان جايگاه مرجعيت علمي خاصي دارند، اما در نگاه شيعه، صحابه اهل ‌بيت با ويژگي عصمت داراي مرجعيت نهايي هستند و در امور ديگر با سنجش عملكرد صحابه با كتاب و سنت نبوي و سيره پيشوايان معصوم و منطق ارزيابي مي‌شوند. در جستار پيش رو با نگاه تطبيقي و مستند به كتب روايي، كلامي، تفسيري و تاريخي، اين دو نگاه بررسي مي‌شود.