تأثير باكتري‌هاي محرك رشد گياه بر فعاليت برخي آنزيم‌هاي منطقه ريزوسفر تحت تنش سرب و كادميم

به منظور بررسي تأثير باكتري‌هاي محرك رشد گياه بر فعاليت آنزيم‌هاي منطقه ريزوسفر يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه زنجان اجرا گرديد. تيمارها شامل سه رقم كلم، شامل كلم زينتي (Brassica oleracea var. acephala L.)، كلم برگ (Brassica oleracea var. capitata L.) و كلم بروكلي (Brassica oleracea var. italica L.) و شش سطح تلقيح با باكتري‌هاي محرك رشد گياه‎، شاملPseudomonas putida PTCC1694، Bacillus megaterium PTCC1656، Bacillus subtilis PTCC1715،p roteus vulgaris PTCC1079 ، Azotobacter chroococcum و يك تيمار بدون تلقيح بود. به منظور بررسي دقيق‌تر منطقه ريزوسفري از ريزوباكس استفاده و سه عدد نشاء كلم در قسمت مركزي هر ريزوباكس (منطقه ريزوسفري) كشت گرديد. پس از گذشت سه ماه گياه كلم برداشت و فعاليت آنزيم‌هاي فسفاتاز قليايي، فسفاتاز اسيدي، اوره‌آز و دي‌هيدروژناز در خاك ريزوسفري اندازه‌گيري گرديد. نتايج تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه رقم كلم، گونه باكتري‌ و اثرات متقابل آن‌ها تأثير معني‌داري در سطح احتمال يك درصد (0.01 p) بر فعاليت آنزيم‌هاي منطقه ريزوسفر داشتند. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه بيش‌ترين فعاليت آنزيم‌هاي‌ فسفاتاز قليايي و اسيدي مربوط به خاك ريزوسفري تلقيح شده با باكتري P. putida، بيش‌ترين فعاليت آنزيم‌‌ اوره‌آز مربوط به خاك ريزوسفري تلقيح شده با باكتري A. chroococcum و بيش‌ترين فعاليت آنزيم دي‌هيدروژناز مربوط به خاك ريزوسفري تلقيح شده با باكتري B. subtilis بود. بر اين اساس مي‌توان گفت حضور باكتري‌هاي محرك رشد گياه در خاك مي‌تواند اثرات سمي فلزات سنگين بر گياه را تعديل و فعاليت برخي از آنزيم‌هاي كليدي براي رشد گياه در خاك ريزوسفري را افزايش دهد.