بررسي اثربخشي زوج‌درماني هيجان‌مدار به شيوه گروهي بر پرخاشگري ارتباطي زوج‌هاي داراي زنان مبتلا به سرطان پستان: يك مطالعه نيمه‌تجربي

مقدمه: مشكلات ارتباطي و پرخاشگري در زوج هاي داراي زنان مبتلا به سرطان به سبب ماهيت بيماري و تغييرات هورموني مرتبط و نيز شرايط حاصل از تحمل فشار رواني، از عمده مشكلات زوج ها با اين شرايط است. در همين راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي زوج درماني هيجان مدار به شيوه گروهي بر پرخاشگري ارتباطي زوج هاي داراي زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد.روش بررسي: اين پژوهش با طرح پيش آزمون پس آزمون و گروه گواه اجرا گرديد. 22 زوج (44 نفر) با داشتن ملاك هاي ورود به مطالعه با استفاده از روش نمونه گيري در دسترس و از ميان زوج هاي داراي زنان مبتلا به سرطان پستان ساكن شهر تهران انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه (هركدام 11 زوج) قرار گرفتند. گروه آزمايش به مدت 6 جلسه 120 دقيقه اي تحت آموزش زوج درماني هيجان مدار به شيوه گروهي با استفاده از نسخه HMT اين نوع مداخله قرار گرفت؛ هدف از اين نوع مداخله، بهبود شاخص هاي روان شناختي و رابطه اي مرتبط با كيفيت زندگي زوج هايي است كه داراي زناني هستند كه تجربه مقابله با رويداد تشخيص يا عود سرطان پستان را داشته و درگير فرايند درمان بوده يا آن را پشت سر گذاشته اند. گروه گواه برنامه اي دريافت نكرد. هر دو گروه پيش و پس از مداخله به پرسشنامه پرخاشگري باس و پري (فرم 29 سؤالي با طيف ليكرت) كه داراي چهار بعد اصلي فيزيكي، كلامي، خشم و خصومت است، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس مورد تحليل قرار گرفت.يافته ها: گروه آزمايش پس از دريافت برنامه آموزشي در مقايسه با گروه گواه، بر اساس نمرات پرخاشگري در همه مؤلفه ها، كاهش ميانگين نشان داد. اين كاهش در مؤلفه هاي پرخاشگري فيزيكي، كلامي، خشم و خصومت در گروه آزمايش به ترتيب (11.01)، (5.78)، (8.37) و (10.95) بود. درحالي كه گروه گواه در دو مؤلفه خشم و خصومت، كاهش (0.41) و (0.17) و در مؤلفه هاي فيزيكي و كلامي، (0.06) و (0.06) افزايش در ميانگين پس آزمون را نشان داد. بر اساس اين يافته ها و تحليل معناداري حاصل از آزمون كوواريانس در اين پژوهش، زوج درماني هيجان مدار بر همه ابعاد پرخاشگري در گروه آزمايش در مقايسه با گروه گواه، اثر كاهشي معنادار داشته است (P 0.01).نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي به دست آمده، برنامه مداخله زوج درماني هيجان مدار با آموزش درك هيجاني صحيح زوجين از يكديگر و ايجاد فضاي اعتماد و ارتباط مابين زوجين، زمينه افزايش رضايت زناشويي و نيز كاهش پرخاشگري در روابط متزلزل زوج هاي داراي زنان مبتلا به سرطان پستان را فراهم مي آورد. بر همين اساس مي توان از اين برنامه در بهبود كيفيت روابط زناشويي استفاده نمود.