نظريه‌پردازي تجربي در روابط بين‌الملل

آنچه درعلوم اجتماعي، به طور عام، و در رشتۀ روابط بين‌الملل، به طور خاص، بسيار مورد توجه بوده نظريه است اما فرايند ساختن يا شكل‌گيري اين نظريه، يعني نظريه‌پردازي، مورد غفلت دانشمندان اين حوزه بوده است. در رابطه با نظريه‌پردازي و آغاز آن بين دانشمندان علوم اجتماعي اختلاف نظر وجود دارد، در حالي‌كه چشم‌انداز گرايان آغاز علم و نظريه‌پردازي را نظريه تصور مي‌كنند، تجربه‌گرايان نظريه را مسبوق بر مشاهده مي‌دانند. نظريه‌پردازي تجربي فرايندي است كه از مشاهده آغاز شده و به نظريه ختم مي‌شود و در اين فرايند مراحل مختلفي وجود دارد كه به طور كلي دو مرحلۀ زمينۀ اكتشاف و زمينۀ داوري را در بر مي‌گيرد. نظريۀ تجربي در صدد تبيين رابطۀ اجزاء واقعيت مورد مطالعه و تبيين چرايي عمل‌كرد قانون يا قوانين مبين واقعيت است. همچنين نظريه از قدرت پيش‌بيني‌كنندگي برخوردار است كه با توسل به قياس ممكن مي‌شود. در نهايت مي‌توان از تبيين و پيش‌بيني نيز فراتر رفته و بر مبناي نظريۀ موجود به سناريونويسي و تجويز راهبردهاي مقتضي پرداخت. در اين راستا، هدف پژوهش حاضر اين است تا با استفاده از روش توصيفي و تحليلي، فرايند پيشرفت نظريه‌پردازي، و به تبع، علم را از مشاهده تا تجويز توصيف و تبيين كند.