تدوين سناريوهاي آينده صلح و امنيت نظام بين‌الملل معاصر با تأكيد بر مؤلفه‌هاي امنيت جامع

پژوهش حاضر درصدد تدوين سناريوهاي آينده صلح و امنيت نظام بين‌الملل معاصر با تأكيد بر مؤلفه‌هاي امنيت جامع است. از ‌اين منظر پس از بسط فضاي مفهومي‌‌موضوع، ضمن بررسي مؤلفه‌هاي مؤثر بر امنيت از جمله سه مؤلفه اقتصاد، محيط زيست و حقوق بشر، بر اساس روش سناريو نويسي سناريوهاي محتمل آينده امنيت بين‌الملل را مشخص خواهد نمود. يافته‌هاي تحقيق حكايت از آن دارند كه اولاً؛ امنيت جامع، رهيافتي است كه در آن به مقوله امنيت، صرفاً از نگاه سياسي و نظامي ‌نگريسته نمي‌شود، بلكه مؤلفه‌هاي درهم تنيده‌اي همچون حقوق بشر، اقتصاد جهاني و محيط زيست را در خود جاي داده است، ثانياً؛ مقوله امنيت در نظام بين‌الملل معاصر عليرغم تلاش‌هاي صورت گرفته براي تحقق جامعيت آن، هنوز عمدتاً نظامي‌ و سياسي‌محور است. اين موضوع سبب شده تا امنيت در اشكال سياسي و نظامي‌ نتواند صلح و ثبات را در نظام بين‌الملل محقق كند، بلكه مؤلفه‌هاي امنيت جامع همچون حقوق بشر، اقتصاد جهاني و محيط زيست است كه مي‌تواند تأمين‌بخش صلح و امنيت براي آينده نظام بين‌الملل معاصر باشد. اين مقاله به اين نتيجه رسيده است كه با توجه به رشد فزاينده بحران‌هاي زيست محيطي در سطح جهان، سناريوهاي مرتبط با محيط زيست در امنيت آيندهِ نظامِ بين‌الملل معاصر محتمل و مرجح است و لذا بحران‌هاي محيط زيستي تأثير به مراتب بيشتري بهنسبت اقتصاد و حقوق بشر برامنيت بين‌المللي خواهد داشت.