تحليلي بر ابعاد كليدي تاب‌آوري تأمين‌كنندگان با رويكرد تركيبي تحليل مسير و ديمتل فازي

در سال‌هاي اخير بر تاب‌آوري زنجيره تأمين و تأمين‌كنندگان تاب‌آور تمركز بيشتري شده است، اما پژوهش‌هاي چنداني در رابطه با ارزيابي ابعاد كليدي تاب‌آوري‌‌ تأمين‌كنندگان انجام نشده است. هدف اصلي اين پژوهش، مرور گسترده بر ادبيات ابعاد كليدي تاب‌آوري، دسته‌بندي عوامل، آزمون و تأييد ابعاد، و نهايتاً رتبه‌بندي ابعاد از نظر اهميت (تأثيرگذاري و تأثيرپذيري) با استفاده از رويكرد تركيبي تحليل مسير و ديمتل فازي است. به‌اين منظور در اين پژوهش، پس از مرور جامع و سيستماتيك ادبيات در شش‌ماهه نخست سال 1397(با جستجوي واژه‌هاي تاب‌آوري تأمين‌كنندگان، تأمين‌كنندگان تاب‌آور) و مصاحبه با خبرگان صنايع بالادستي پتروشيمي، شش بعد كليدي و كلي تاب‌آوري تأمين‌كنندگان در هجده عامل شناسايي گرديد. سپس با استفاده از رويكرد تحليل مسير(تحليل عامل تأييدي با نرم‌افزار SPLS) اين ابعاد مورد ارزيابي قرار گرفتند و تمامي ابعاد تأييد شدند. در ادامه با به‌كارگيري تكنيك ديمتل فازي، ارتباط ميان ابعاد بررسي و ابعاد تأثيرگذار و تأثيرپذير شناسايي و نقشه مفهومي(علّي معلولي) از روابط ميان ابعاد، ترسيم و ارائه گرديد. خروجي نهايي روش ديمتل فازي نشان داد كه ابعاد پاسخگويي تأمين‌كننده ، كاهش ريسك تأمين‌كننده و پشتيباني فني تأمين‌كنندگان به‌عنوان ابعاد تأثيرگذار و ابعاد فاكتورهاي كليدي عملكرد ، پايداري تأمين‌كننده و مديريت فناوري اطلاعات به‌عنوان ابعاد تأثيرپذير استخراج شدند. نهايتاً ابعاد پاسخگويي تأمين‌كننده و مديريت فناوري اطلاعات به ترتيب به‌عنوان مهم‌ترين عوامل از نظر مجموع تأثيرگذاري و تأثيرپذيري در ارزيابي تأمين‌كنندگان تاب‌آور تعيين گرديد. با اين رتبه‌بندي، صنعت مذكور گام بزرگي در جهت ارتقاي زنجيره تأمين و افزايش تاب‌آوري تأمين‌كنندگان در جهت مقابله با اختلالات و ريسك‌ها، بهبود تأمين و دستيابي به مزاياي رقابتي و ارضاي بيشتر نيازهاي مشتريان خواهد برداشت.