مكتب كتاب‌آرائي مشهد و نقش آن در توسعه نگارگري عصر صفوي

مكتب كتاب‌آرايي مشهد يكي از مهم‌‌ترين مكاتب هنري عصر صفوي در نيمه دوم قرن دهم هجري‌قمري است كه در كتابخانه شاهزاده ابراهيم ميرزاي صفوي، حاكم مشهد، شكل گرفت. مصورسازي مضامين عرفاني بكر و ارزشمندي همچون آثار عبدالرحمن جامي، كه با توجه بسيار در اين مكتب مصور شد و همچنين، بهره‌گيري از الگوهاي تصويري جديد، بر گسترش نگارگري عصر صفوي در ديگر ‌مكاتب معاصر آن روزگار تاثيرگذار بود. اين پژوهش با توجه به اين نكته كه مكتب كتاب‌آرائي مشهد در سايه ارادت اصحاب هنر به آستان قدس رضوي، تحت حمايت حكمران اديب و هنردوست عصر صفوي، شاهزاده ابراهيم ميرزا در نيمه دوم قرن دهم هجري‌قمري شكل گرفت، بر آن است تا ميزان گسترش ويژگي‌هاي نگارگري عصر صفوي اواخر قرن دهم را در ديگر مكاتب آن عصر، شامل مكتب قزوين و مكتب شيراز بررسي نمايد. پرسش اين است: مكتب كتاب‌آرايي مشهد تا چه ميزان بر توسعه نگارگري عصر صفوي در قرن دهم هجري‌قمري تاثيرگذار بوده است؟ و بيشترين اقتباس از سوي كدام مكتب انجام شده است؟براساس يافته‌هاي پژوهش، مكتب كتاب‌آرايي مشهد، عليرغم عمر كوتاهش، به سرعت رشد يافته و نقش مهمي بر توسعه مضامين نو و الگوهاي ساختاري جديد در مكاتب درباري و تجاري ايران در نيمه دوم قرن دهم هجري‌قمري داشته است؛ از اين بين، بيشترين الهام‌پذيري از ويژگي‌هاي مضموني، تصويري و ساختاري نگارگري مكتب مشهد در نسخ مصور مكتب شيراز ديده مي‌شود. روش پژوهش تحليلي-تطبيقي و شيوه‌ي گردآوري اطلاعات كتابخانه‌اي - اسنادي است.