اثربخشي آموزش خانواده درماني ساختاري به شيوه گروهي بر عملكرد خانواده و رضايت زناشويي زنان داراي همسر جانباز

The Impact of Group Structural Family Therapy Training on Family Functioning and Marital Satisfaction of Women with Disabled Veteran Husbands

خانواده، قديمي ترين نهاد اجتماعي است كه از زمان پيدايش بشر وجود داشته و اساس تشكيل جامعه است. لذا پژوهش حاضر به اثربخشي آموزش خانواده درماني ساختاري به شيوه گروهي بر عملكرد خانواده و رضايت زناشويي زنان داراي همسر جانباز مي پردازد. روش اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي و با استفاده از طرح پيش آزمون پس آزمون با گروه گواه در سال 1397 انجام گرفت. جامعه آماري اين پژوهش زنان همسر جانبازان 25 تا 40 درصد شهر زاهدان بودند كه پس از بررسي ويژگي هاي دموگرافيك بيماران و انجام مصاحبه باليني، تعداد 50 نفر از مراجعان داراي شرايط لازم براي پژوهش موردنظر مشخص شدند كه پس از پاسخ دادن به پرسشنامه عملكرد خانواده اپستاين، بالدوين و بيشاب (1983) و رضايت زناشويي السون و فورز (1989) و مصاحبه باليني ساختاريافته براي اختلالات محور I و II و DSM- IV، درنهايت از ميان آنها 48 نفر كه در آزمون عملكرد خانواده و رضايت زناشويي كم ترين نمره را گرفته بودند، انتخاب شده و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه (هر گروه 24 نفر) قرار گرفتند. جلسات آموزش طي نه جلسه هفتگي (هر جلسه 90 دقيقه) براي گروه آزمايش انجام شد. گروه گواه تحت هيچ آموزشي قرار نگرفتند و در جلسه آخر هم پس آزمون براي هر دو گروه اجرا شد. براي تجزيه وتحليل داده ها آزمون شاپيرو ويلك، آزمون لوين، آزمون باكس، لامبداي ويلكز و تحليل كواريانس با استفاده از نرم افزار SPSS-20 استفاده شد. نتايج يافته ها نشان داد كه آموزش خانواده درماني ساختاري به شيوه گروهي موجب بهبود و ارتقاي عملكرد خانواده و رضايت زناشويي زنان داراي همسر جانباز شده است و نيز تفاوت نمره حاصله در گروه آزمايش و كنترل معني دار بود (0/05< p). بحث: در خانواده درماني ساختاري به شيوه گروهي به زنان كمك شد تا هم زمان با آشكار ساختن تعارضات موجود، امكان حل وفصل تضادها و تعارض هاي موجود فراهم شود و عملا روش درست حل آنها را آموخته و آن را در زندگي واقعي به كار ببرند كه اين امر باعث ارتقا و بهبود عملكرد خانواده و رضايت زناشويي در آنها شد.

Introduction: The family is the oldest social institution that has existed since the beginning of human existence and is the basis of society. Therefore, the present study deals with the impact of group structural family therapy training on family functioning and marital satisfaction of women with disabled veteran husbands. Method: This is a quasi-experimental study conducted in 2018 using a pretest-posttest design with a control group. The research population included women living in Zahedan whose husbands were veterans with 25 to 40 percent disability. Following a demographic analysis and clinical interview of the patients, a group of 50 subjects having the research requirements was selected. After they answered the family functioning and marital satisfaction questionnaires and participated in the structural clinical interview for axes I, II, and DSM-IV disorders, 48 individuals who had received the lowest scores in family functioning and marital satisfaction questionnaires were selected and randomly assigned into an experimental group (n ₌ 24) and a control group (n ₌ 24). The experimental group received nine weekly 90-minute sessions of training while the control group received no training, and both groups took the posttest when the experimental group’s training terminated. Shapiro-Wilk test, Levin test, Box test, Wilkes’ Lambda test and analysis of covariance were employed to analyze the data using SPSS-20 software. Results: The findings revealed that group structural family therapy training improved family functioning and marital satisfaction of women with disabled veteran husbands, and also the score difference between the experimental and control groups was significant (p < 0.05). Discussion: In group structural family therapy, women were helped to simultaneously reveal their existing conflicts and make it possible for them to be resolved. They were practically helped to learn the correct way of solving these conflicts and to apply it in real life, which resulted in the improvement of their family functioning and marital satisfaction.