مكان يابي ژن‌هاي كمّي كنترل كننده متابوليت‌ها در گياهچه‌هاي برنج تحت تنش شوري

برنج يكي از مهم‌ترين گياهان زراعي است و شوري يك محدوديت عمده در توسعه كشت آن است. بهبود بخشيدن به تحمل به شوري در برنج از نظر ژنتيكي، يك مسئله بسيار مهم در برنامه‌هاي توليد برنج است. اين پژوهش به‌منظور بررسي 96 لاين F8 حاصل از تلاقي رقم اهلمي‌طارم (مقاوم به تنش شوري) و رقم ندا (حساس به تنش شوري) به تنش شوري در دانشكده كشاورزي دانشگاه گنبد‌كاووس در سال 1393 به صورت هيدروپونيك انجام شد. نقشه پيوستگي مبتني بر 96 فرد F8 با استفاده از 30 نشانگر SSR و 15 نشانگر ISSR تهيه شد كه 1411.3 سانتي مورگان از ژنوم برنج را پوشش داد. ميانگين فاصله بين دو نشانگر مجاور 15.34 سانتي مورگان بود. براي درجه تحمل به شوري يك QTL روي كروموزوم 7 رديابي شد كه توانست 9.3 درصد از تغييرات فنوتيپي صفت را توجيه كند. براي ميزان نشاسته يك مكان ژني روي كروموزوم 4 شناسايي شد كه داراي LOD برابر با 2.799 بود. اثر افزايشي براي اين QTL برابر با 6.576 بود و 12.6 درصد از تغييرات فنوتيپي صفت را توجيه كرد. براي ميزان فنل يك مكان ژني روي كروموزوم 7 رديابي شد كه 15.2 درصد از واريانس فنوتيپي صفت را توجيه كرد و به ترتيب داراي اثر افزايشي و LOD برابر با 2.728 و 3.438 بود. آلل‌هاي والد اهلمي‌طارم باعث افزايش اين صفت شدند. براي ميزان كلروفيل يك QTL روي كروموزوم 5 رديابي شد كه LOD آن برابر با 2.02 بود. اين QTL به ترتيب داراي اثر افزايشي و ضريب تبيين 9.7 و 9.2 بود بنابراين مي‌توان QTL‌هاي شناسايي شده را بعد از تعيين اعتبار ژنوتيپ‌هاي برتر از نظر صفات بررسي شده براي برنامه‌هاي انتخاب به كمك نشانگر استفاده نمود.