تأثير محلول پاشي متيل جاسمونات بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي و ميزان جذب سرب در گياه دارويي ريحان (.Ocimum basilicum L) تحت تنش سرب

سرب به‏ عنوان يك فلز سنگين و آلاينده شيميايي پايدار از طريق منابع مختلف مصنوعي و طبيعي سلامت محيط زيست و موجودات زنده را تهديد مي‏كند. به منظور بررسي اثر متقابل متيل‌جاسمونات و تنش سرب بر خصوصيات رشدي، جذب و تجمع اين عنصر و تعيين شاخص خطرپذيري در گياه ريحان پژوهشي گلداني به ‏صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد انجام گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح نيترات سرب (صفر، 200 و 400 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك) و محلول‌پاشي متيل‌جاسمونات در سه غلظت (صفر، 0.5 و 1 ميلي‌مولار) بود. نتايج مقايسه ميانگين داده ‏ها حاكي از كاهش تمامي صفات مورفولوژي مورد مطالعه و افزايش ميزان سرب برگ و ريشه گياه و افزايش شاخص خطرپذيري با افزايش سطوح تنش سرب بود و محلول‌پاشي متيل جاسمونات تا حدودي توانست برخي از اين صفات را بهبود بخشد. به‏ طوري كه محلول‏ پاشي متيل‌جاسمونات با غلظت 1 ميلي‏ مولار سبب افزايش 6.01 درصدي طول گل‌آذين و به‏ ترتيب سبب كاهش 96.56 و 79.31 و 99.20 درصدي ميزان سرب برگ و ريشه و شاخص خطرپذيري گرديد، در حالي كه با غلظت 0.5 ميلي ‏مولار به‏ ترتيب موجب افزايش 27.66 و 9.84 درصدي تعداد شاخه‌فرعي و وزن تر اندام هوايي گرديد. بنابراين به ‏نظر مي‏رسد كاربرد متيل جاسمونات در شرايط تنش‏زا توانسته تاحدودي صفات گياه را بهبود بخشد و از آنجايي كه در برخي موارد غلظت 1 ميلي‏ مولار آن سبب كاهش برخي صفات مورفولوژي گياه گرديد لذا كاربرد آن با سطح 0.5 ميلي‏ مولار در شرايط تنش سرب قابل توصيه مي‏باشد.