واكنش ژنوتيپ‌هاي چند جوانه چغندرقند به تنش شوري

با وجود توسعه كشت مكانيزه و استفاده از ارقام منوژرم چغندرقند در كشور، هنوز در برخي مناطق مانند اراضي داراي تنش شوري و خشكي، استفاده از ارقام چند جوانه به منظور كاهش اثرات سوء محيط و افزايش درصد سبز و استقرار توصيه مي‌شود. لذا بررسي ژرم‌پلاسم چند جوانه‌اي چغندرقند تحت تنش شوري ضروري بوده تا بتوان در آينده به ارقام چند جوانه متحمل به شوري دست يافت. براي اين منظور، 20 گرده افشان مختلف ابتدا در آزمايشگاه در شرايط بدون تنش و شوري 20 دسي زيمنس برمتر به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با چهار تكرار در دو آزمايش جداگانه از نظر درصد جوانه‌زني بين كاغذ و روش سريع جوانه‌زني در ارلن با هم مقايسه شده و سپس در محيط گلخانه در شرايط بدون تنش و شوري 16 دسي زيمنس بر متر با چهار تكرار مورد آزمون قرار گرفتند. نمونه‌برداري حدود دو ماه بعد از اعمال تنش در مرحله هشت برگي (استقرار) انجام وعملكرد تر و خشك اندام هوايي و ريشه و عناصر سديم و پتاسيم و كربوهيدرات محلول اندازه‌گيري شد. از نظر شاخص پتانسيل ظهور در مزرعه، ژنوتيپ‌هاي 7233، AMP2 و PB13S2151HSF915 به ترتيب با مقادير 0.176، 0.09 و 0.05 داراي بيشترين مقدار اين شاخص بودند. شوري باعث كاهش وزن خشك كل، اندام هوايي و ريشه، پتاسيم و كربوهيدرات محلول به ترتيب حدود 20، 24و 6، 42 و 38 درصد و افزايش مقدار سديم و فسفر برگ به ترتيب حدود 4 برابر و 11 درصد شد و در نهايت ژنوتيپ‌هاي PB13S2151HSF915، 7233، S1–930882، S1–931008، Poly8823، S1–930770، Gazale، S1–930910، 5RR87HS28 و S1–930792 بر اساس مجموع صفات جوانه‌زني به روش سريع و روش بين كاغذ، صفات عملكردي و بيوشيميايي به عنوان ده ژنوتيپ برتر در تنش شوري انتخاب شدند