بررسي توانايي و نقش تشكل هاي محلي در ترويج و انتقال يافته هاي تحقيقاتي پسته در استان كرمان

در برنامه‌ريزي توسعه پايدار، رويكرد مبتني بر نظام محلي ضروري بوده و نقش مشاركتي جامعه محلي براي تسهيل روند تصميم‌گيري غير متمركز، اساسي است. در اين پژوهش، نقش پنج تشكل محلي شامل شوراي اسلامي روستا، بسيج، تعاوني توليد كشاورزي، هيات امناي مسجد و تشكل مديريت چاه كشاورزي، در ترويج و انتقال يافته‌هاي تحقيقاتي در مناطق پسته‌كاري استان كرمان مورد بررسي قرار گرفت. تعداد 24 روستاي منطقه داراي هر پنج تشكل بوده و لذا كل جمعيت مديران آن‌ها (120 نفر) و همچنين كل جمعيت كشاورزان شركت كننده در جلسات اين تشكل‌ها (1099 نفر) مورد بررسي قرار گرفت. به عبارت ديگر، نمونه‌گيري در اين مطالعه انجام نشد. داده‌هاي مورد استفاده، از طريق دو نوع پرسشنامه تشكل و كشاورز تهيه گرديد. براي مقايسه انواع شاخص‌ها بين تشكل‌هاي مختلف، از روش‌هاي رگرسيون و مقايسه ميانگين استفاده شد. نتايج نشان داد، 74 درصد از كشاورزان، علاوه بر ساير منابع، از تجربه كشاورزان ديگر نيز استفاده مي‌كنند. شركت در كلاس‌هاي آموزشي، مطالعه نشريات ترويجي و فني و مراجعه مستقيم به كارشناسان، توانسته‌اند تاثير مثبت معني‌دار بر عملكرد محصول پسته داشته باشند. نتايج همچنين نشان داد كه بيش از 90 درصد از كشاورزان مورد مطالعه، استفاده از تشكل‌هاي مردم نهاد را جهت ترويج و انتقال يافته‌هاي تحقيقات كشاورزي مفيد ارزيابي نموده‌اند. از نظر معيار استقبال كشاورزان از جلسات تشكل‌ها و تعداد افراد حاضر شده در اين جلسات، شوراي اسلامي روستا و تشكل مديريت چاه كشاورزي از برتري بالاتري برخوردار مي‌باشند. با اين وجود، هيچ كدام از پنج تشكل مورد بررسي، قادر نيستند به تنهايي واسط بين دولت و كشاورزان جهت ترويج و انتقال يافته‌هاي تحقيقات كشاورزي باشند لذا نياز است تا تركيبي رسمي يا غير رسمي از اين پنج تشكل تشكيل شود.