بررسي هيدروشيمي آب رودخانه چهل‌چاي استان گلستان براي آشاميدن و كشاورزي

زمينه و هدف: آب‌هاي سطحي معمولا به دليل تماس با سازندهاي زمين‌شناسي مختلف، ارتباط با ساير منابع آب سطحي و زيرزميني از نظر تركيب شيميايي بسيار متغير هستند. آگاهي از وضع كيفي آب و تاثيرات فعاليت‌هاي انساني، در مديريت پايدار و برنامه‌ريزي منابع آب از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. هدف از اين مطالعه بررسي كيفيت فيزيكوشيميايي و هيدروشيميايي آب رودخانه چهل‌چاي در استان گلستان است.روش بررسي: در اين مطالعه 6 ايستگاه براساس معيارهاي استاندارد شامل نوع كاربري اراضي، دسترسي و پراكندگي در امتداد رودخانه در سال 1397 انتخاب گرديد. 10 پارامتر كيفي آب شامل pH، هدايت الكتريكي، كل جامدات محلول، سولفات، كلرايد، بي‌كربنات، سديم، پتاسيم، كلسيم و منيزيم در طول رودخانه به مدت يك سال با استفاده از روش‌هاي استاندارد موجود در آزمايشگاه اندازه‌گيري شد. تحليل‌هاي هيدروشيميايي براساس نمودار‌ پايپر، شولر، دورو، ويلكاكس، گيبس توسط نرم‌افزار RockWorks.17، انجام گرفت. از آناليز واريانس يك‌ طرفه نيز جهت مقايسات استفاده گرديد. يافته‌ها: تغييرات كاتيون‌ها در نمونه‌هاي آب رودخانه چهل‌چاي به‌صورت Ca2+ Na+ Mg2+ K+ و تغييرات آنيون‌ها به‌صورت HCO3 SO42 Cl است. تيپ آب رودخانه به‌طور غالب بي‌كربنات كلسيم بوده است. آب منطقه مورد مطالعه توسط نمودار شولر براي شرب در حد قابل قبول و براساس نمودار ويلكاكس (80 درصد نمونه‌ها در كلاس S1C3 (شور قابل استفاده براي كشاورزي)) و ميانگين نسبت جذب سديم (0/79)، آب رودخانه براي اهداف كشاورزي مناسب ارزيابي شد. نتيجه گيري: دليل كيفيت مناسب آب رودخانه چهل‌چاي وجود كاني‌هاي دولوميت و نيز عدم وجود كارخانه‌ها و فاضلاب‌هاي خانگي و رعايت موازين بهداشتي توسط ساكنين منطقه است.