تأملي بر مضامين انتقادي در باب تعليم و تربيت هگلي با نظر به پديدارشناسي روح

هدف اين پژوهش نقد و بررسي انتقادات مطرح شده درباره‌ي تعليم و تربيت هگلي با تمركز بر مفهوم تعليم و تربيت در پديدارشناسي هگل است. بدين منظور با استفاده از روش تحليل مفهومي و با مبنا قرار دادن پديدارشناسي هگل، انتقادات وارد بر تعليم و تربيت هگلي داوري و ارزيابي شد. عناويني چون «تعليم و تربيت هنجارين با تأكيد بر دو قطب تدريس و يادگيري» و «نفي آزادي مطلق در تعليم و تربيت» از جمله نقاط قوت مطرح شده است. تعليم و تربيت در پديدارشناسي هگل بر تعامل دو قطب تدريس و يادگيري به‌ منظور نيل به اهداف مطلوب تربيتي استوار است. بدين جهت آزادي مطلق/ سلبي افراد با رعايت هنجارها و ارزش هاي تربيتي جاي خود را به آزادي ايجابي مي‌دهد. «تماميت‌خواهي در تعليم و تربيت» و «كژتابي در باب آزادي در تعليم و تربيت دوران كودكي»، دو مورد از نقاط ضعفِ تعليم و تربيت هگلي هستند كه با نظر به پديدارشناسي ارزيابي انتقادي شده اند. با اين تفسير كه تماميت‎خواهي در تعليم و تربيت نه تنها به معناي ناديده گرفتن ديگري نيست بلكه خرد براي هگل با ايده ديگري در هم‌ تنيده است و در تعامل با ديگري ها است كه تشكل و تماميت پيدا مي كند. اين در حالي است كه مفهوم آزادي در دوران كودكي براي به رسميت شناختن تماميتِ خرد، نيازمند تفسيري بازسازانه در تعليم و تربيت هگلي است.