بررسي و تحليل آسيب‌هاي فقر بر حوزۀ بهداشت ‌روان و سلامت‌ اجتماعي و راهكارهاي كاهش آسيب‌ها از منظر صحيفۀ ‌سجاديه

سابقه و هدف: از عصر شكل‌گيري تمدن بشري، برخورداري از امكانات رفاهي يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي انسان است كه بر افكار، ‌روان، رفتار و ‌اجتماع افراد تأثير‌گذار بوده ‌است. همواره حكومت‌ها و ايده‌پردازان يكي از رسالت‌هايشان را تلاش در جهت براندازي فقر و يا دست‌كم كاهش آسيب‌هاي آن دانسته‌اند. در دين اسلام و بيانات ائمه (ع) آثار ناگوار فقر و توصيه‌هايي در جهت كاهش چهرۀ فقر از جامعه مطرح شده‌ است. در صحيفۀ ‌سجاديه نيز پاره‌اي از آسيب‌هاي تنگدستي بر حوزۀ بهداشت ‌روان و سلامت ‌اجتماعي و راهكارهاي برون‌رفت يا كاهش اين آسيب‌ها طرح ‌شده‌ است كه اين پژوهش با كنكاش و تحليل اين موارد در صدد يافتن ميزان اهميت و توجه به ابعاد گوناگون سلامت به‌ويژه بهداشت ‌رواني و سلامت ‌اجتماعي افراد از منظر امام سجاد (ع) و دستيابي به جهت‌گيري توصيه‌هاي ارائه‌شده در كاهش آثار نامطلوب فقر و تحليل اين سوگيري‌ها بوده است. روش كار: پژوهش پيش‌رو از نوع تحليلي-كتابخانه‌اي است كه با بررسي ادعيۀ صحيفۀ سجاديه و آثاري در زمينۀ روان‌شناسي، علوم اجتماعي و اقتصاد، آسيب‌ها و تهديدهاي فقر بر بهداشت ‌رواني و سلامت ‌اجتماعي و راهكارهاي كاهش اين آسيب‌ها استخراج و به تحليل آنها پرداخته‌ شده است. مؤلف مقاله هيچ‌گونه تضاد منافعي گزارش نكرده ‌است. يافته‌ها: از منظر امام‌ سجاد (ع) فقر بهداشت‌ روان و سلامت ‌اجتماعي افراد را از جهات گوناگون در معرض خطر قرار ‌مي‌دهد اما راهكارها و توصيه‌هايي براي آحاد جامعه در جهت كنترل و جلوگيري از گسترش فقر و كاهش اين آسيب‌ها وجود دارد. نتيجه‌گيري: در صحيفۀ سجاديه با همه‌‌جانبه‌نگري به شخصيت، بهداشت‌ روان و سلامت ‌اجتماعي افراد نگريسته شده‌ و راهكارهايي براي برون‌رفت از آسيب‌هاي فقر و اقتصاد ناسالم مطرح شده است كه بيشتر جنبۀ توصيه‌هاي فردي دارد تا توصيه‌هايي به حكومت‌ها. اين امر نشان‌‌دهندۀ صلاحيت‌نداشتن حكومت عصر امام (ع) و ممكن بودن كنترل وضعيت نابهنجار اقتصادي و كاهش آسيب‌هاي فقر از سوي آحاد جامعه است.