مدلسازي خطاي بصري«تغيير اندازه در مناظر شهري» بر ادراك نقاط كانوني شهر، مطالعۀ موردي: كريدور بصري پياده‌راه آيت‌الله طبسي به حرم مطهر امام رضا (ع)

رؤيت‌پذيري نقاط كانوني، حاصل اطلاعات تصويري بر شبكيۀ چشم و چگونگي ادراك فرم است. تدوين اصول رؤيت‌پذيري نقاط كانوني، مستلزم شناخت فضاي بصري در «بعد افق» و «بعد فاصله» و سيگنال‌هاي محيط زمينه‌اي است. سؤال اصلي اين پژوهش اين است كه چگونه مي‌توان با محاسبۀ خطاي بصري و تأثيرات عناصر پيش‌زمينه (مزاحم)، نقاط كانوني (نشانۀ شهري) را جانمايي كرد؟به‌طور كلي هدف اين پژوهش، تدوين روشي است كه با استفاده از آن مي‌توان به‌وسيلۀ شيوۀ آرايش ابنيه و طراحي فضاي شهري و معماري، بر رؤيت‌پذيري نقاط كانوني شهر افزود. اين پژوهش از نظر ماهيت و روش علي و از نظر هدف، توسعه‌اي است. جهت سنجش ارتباط ميان ساختار كالبدي، ادراك بصري و محاسبۀ ميزان خطاي بصري، از مدلسازي هندسي و تكنيك واقعيت مجازي، استفاده شد. نمونه موردي نقطۀ كانوني و نشانگر حرم مطهر رضوي و ساختمان‌هاي پياده‌راه «آيت‌الله واعظ طبسي»، با نرم‌افزار sketch up، مدلسازي شد.  نتايج پژوهش نشان داد كه نقطه‌اي (M) در كريدور بصري نقطۀ كانوني وجود دارد كه در آن براساس ديد دوچشمي، ارتفاع نقطۀ كانوني و نشانگر، برابر، و قبل از M ارتفاع نقطۀ كانوني بزرگتر و بعد از آن كوچكتر ادراك مي‌شود. از اين رو براساس محاسبات هندسي موقعيت نقطۀ M با توجه به ارتفاع نقطۀ كانوني نشانگر و فاصله نقطه كانوني تا نشانگر مدلسازي شد و صحت آن با توجه به تكنيك واقعيت مجازي، پياده‌راه آيت‌الله واعظ طبسي به سمت حرم مطهر امام رضا(ع)، مورد تأييد قرار گرفت. از اين رو، چيدمان نشانه‌هاي شهري بايد متناسب با اين موضوع در فضاي شهري صورت گيرد.