شناسايي و ارزيابي عوامل مؤثر بر تاب‌آوري فناوري در شرايط تحريم با استفاده از رويكرد الگوسازي ساختاري ـ تفسيري

در شرايطي كه به‌دليل غيرقابل پيش‌بيني‌بودن وضعيت محيط به‌واسطه اعمال تحريمهاي بين‌المللي فشار بر سازمانها روزبه‌روز در حال افزايش است، بررسي ارتباط ميان تاب‌آوري و فناوري سازمان و شناسايي عوامل مؤثر بر تاب‌آوري فناوري كه همراه با نوسانات و اختلالات شديد است، اهميت مي‌يابد. اين تحقيق قصد دارد عواملي را شناسايي كند كه تاب‌آوري فناوري سازمان را تقويت مي‌كند و ارتباط آنها را مورد بررسي قرار دهد تا ميزان تأثيرپذيري اين عوامل از يكديگر و ميزان تأثيرگذاري آنها را بر يكديگر مشخص كند. براي دستيابي به اين هدف، پس از بررسي جامع مقالات حوزه تاب‌آوري در تمام زمينه‌ها، فهرستي از عوامل مؤثر بر تاب‌آوري فناوري سازماني با فناوري پيچيده استخراج شد؛ سپس با استفاده از روش دلفي فازي و با اعمال نظر خبره‌ها، عوامل كم‌اهميت كنار گذاشته شد. در ادامه با اجراي رويكرد الگو‌سازي ساختاري ـ تفسيري (ISM) بر عوامل شناسايي‌شده، روابط آنها مشخص، و با اعمال تحليل ميك‌‌مك (MICMAC) ارتباطات محرك ـ وابسته ميان عوامل هم تعيين و مشخص شد. به‌منظور اعتباربخشي به تحقيق، يكي از سازمانهاي دفاعي به‌عنوان مورد مطالعاتي انتخاب شد. نتايج تحقيق حاكي است كه عوامل مرتبط با زيرساخت سازمان در جهت تاب‌آوري بايد در اولويت اجرا قرار بگيرد؛ هم‌چنين در اجراي ديگر عوامل دقت كافي به‌خرج داد؛ زيرا عوامل پيوندي و واسطه‌اي فراواني در اين الگو يافت شد.