نقش ژئوپليتيك كشورهاي خاورميانه و شمال افريقا در امنيت منطقه‌اي (مطالعه موردي: ايران و اعراب)

در طول تاريخ، اغلب حضور مؤلفه‏هاي «قدرت» و «ثروت» در كنار «ايدئولوژي» و «رقابت» به شكل‏گيري روابط خصمانه بين كشورها منجر شده است. در بين مناطق جهان، خاورميانه و شمال افريقا به‏علت دارابودن همه مؤلفه‏هاي ذكرشده داراي روابط پيچيده‏تري براي دست‏يابي به امنيت‏اند؛ از جمله اين كشورها مي‏توان به ايران اشاره كرد كه با وزن ژئوپليتيك خاص خود بر كشورهاي ديگر خواه در سطح منطقه خواه در سطح بين‏الملل اثر مي‏گذارد. ايران، همراه ساير كشورهاي خاورميانه و شمال افريقا، از كشورهاي تأثيرگذار بر جهان هستند و در هر تغيير سياسي، اجتماعي، و فرهنگي تأثير عميقي داشته يا از آن متاثر شده‏اند. اين مطالعه به دنبال پاسخ به اين سؤال است: «نقش ژئوپليتيكي ايران و اعراب در امنيت منطقه‏اي منا چيست؟» توضيح داده خواهدشد كه چه اتفاقي افتاده و چرا اين اتفاق رخ داده است. اين تحقيق از نظر ماهيت و روش از نوع توصيفي تحليلي بوده و براي آزمون پايايي مدل پژوهش از روش دلفي با رويكرد شبه‏گمنامي استفاده شده است. در اين مقاله، تلاش شده است تا از مدل‏هاي گرافيكي براي درك بهتر مفاهيم استفاده شود. نتايج حاكي از آن است كه كشورهاي عربي از جمله عربستان به موقعيت و وزن ژئوپليتيك ايران توجه نمي‏كنند و، بدون توجه به جايگاه ايران، آن‏ها نمي‏توانند بحران‏هاي منطقه‏اي را كنترل كنند. سرانجام، با بررسي وضعيت فعلي ايران و كشورهاي عربي در منطقه، به الگوي مفهومي در روابط امنيتي بين ايران و كشورهاي عربي رسيديم.