عوامل موثر بر تاخير در مراجعه موارد ثبت شده مبتلا به ليشمانيوز جلدي از سال 93-1388 در سيستان و بلوچستان

زمينه و هدف: با وجود پيشرفت‌هاي روز افزون بشر در مورد كنترل بيماري‌ها، هنوز هم ليشمانيوزها يكي از معضلات بهداشتي به شمار مي‌آيند. اين مطالعه با هدف تعيين عوامل مؤثر بر تأخير در مراجعه موارد ثبت شده مبتلا به ليشمانيوز جلدي از سال 93-1388 در سيستان و بلوچستان انجام گرفت.روش و مواد: اين مطالعه توصيفي تحليلي با مشاركت 2410 نفر از بيماران مبتلا به ليشمانيوز جلدي شهرستان‌هاي تابعه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي زاهدان و ايرانشهر طي سال‌هاي 93-1388 انجام گرفت. روش نمونه‌گيري سرشماري بوده و جمع‌آوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌اي دوبخشي شامل متغيرهاي دموگرافيك و اطلاعات بيماري صورت گرفت. محاسبات آماري جهت تعيين مهم ترين عوامل مؤثر بر تأخير در مراجعه بيماران، توسط نرم افزار SPSS-20 و به روش رگرسيون لجستيك انجام شد.يافته ها: ميانگين (انحراف معيار) سن بيماران (16.4) 19.3 سال و اندازه زخم‌ها (1.5) 2.7 سانتيمتر و تأخير در مراجعه بيماران به مركز درماني (52.5) 59.7 روز بود. تعداد 1509 (62.6%) نفر از بيماران مرد و 2014 (83.6%) نفر از آنها ايراني بودند. كودكان 730 (30.3%) مورد از بيماران را تشكيل مي‌دادند. پاكستاني‌ها نسبت به ايراني‌ها 70% (0.01 P)، عشاير نسبت به شهرنشينان 83% (0.02=P) و بيماران داراي سابقه ابتلاي همزمان ساير اعضاي خانواده نسبت به گروه مقابل 39% (0.02=P) احتمال كمتري براي تأخير در مراجعه داشتند. بيماران ارجاعي توسط مراكز خصوصي به ميزان 126% احتمال بيشتري نسبت به بيماران ارجاعي توسط مراكز درماني دولتي براي تأخير در مراجعه داشتند (0.02=P). افرادي كه داراي زخم خشك بودند نسبت به افرادي كه زخم مرطوب داشتند 124% احتمال بيشتري براي تأخير در مراجعه داشتند (0.01 P).نتيجه گيري: مطالعه نشان داد كه تأخير در مراجعه مبتلايان به بيماري ليشمانيوز جلدي در شهرستان‌‌هاي استان سيستان و بلوچستان نسبتاً زياد بود و مليت پاكستاني، محل سكونت عشايري، ارجاع از مراكز بهداشتي درماني دولتي، سابقه ابتلاي همزمان ساير اعضاي خانواده و زخم به شكل مرطوب، عوامل مؤثر در كاهش مراجعه با تأخير بيماران به مراكز درمان سالك شهرستان‌ها بودند.