مدل سازي اثر جهت خيابان در پراكنش آلودگي هوا (مطالعه موردي: ناحيه2 منطقه 6 شهرداري تهران)

با توجه به رشد شهرنشيني و افزايش جميت شهرها، مسائل و مشكلات آنها نيز بارزتر مي گردند. آلودگي هوا از مهمترين مسائل حوزه شهري است. تهران به عنوان مركز سياسي، اقتصادي و ارتباطي ايران، هر سال به طور مكرر با رخداد روزهاي آلوده و ناسالم مواجه است. در شهر تهران افزون بر شكل و توپوگرافي شهر، تراكم و ارتفاع ساختمان ها، ميزان ترافيك، عرض و جهت معابر به همراه شرايط جوي و اقليمي نقش اساسي در آلودگي هواي شهر دارند. در تحقيق حاضر، براي تحليل تأثير جهت گيري معابر و جهت و شدت باد بر چگونگي پراكنش آلاينده هاي هوا از داده هاي آماري ايستگاه ژئوفيزيك در بازه زماني 20 ساله (1991-2010) و مدل خردمقياس Envimet استفاده شد. پراكنش آلودگي ها در ناحيه 2 منطقه 6 شهرداري تهران در دو بازه زماني زمستان و تابستان (ژانويه و ژوئيه) و در سه مقطع زماني صبح، ظهر و عصر شبيه سازي شد. نتايج نشان داد كه در هر دو فصل سال، جهت خيابان ها و دسترسي ها نقش مؤثري در تجمع يا پراكنش آلاينده ها دارند؛ به طوري كه تراكم آلودگي در خيابان هايي كه در ساعات مختلف روز عمود بر جهت وزش باد غالب هستند، بيشتر است. براساس نتايج، غلظت آلاينده ها در خيابان هاي اصلي محدوده مورد مطالعه با جهت آنها ارتباط معناداري نشان مي دهد. در خيابان هاي متأثر از بادهاي شمالي، غلظت آلاينده ها متوسط، در خيابان هاي با حاكميت باد جنوبي، غلظت ها زياد و در خيابان هاي با جهت جنوب غربي، غلظت ها كم است. بنابراين در نظر گرفتن شرايط اقليمي (به ويژه باد) در طراحي معابر شهري در بهبود كيفيت هواي شهر تأثيرگذار است.