سياست‌هاي مذهبي پادشاهان ساساني و انعكاس آن در سنگ برجسته‌هاي تخت‌جمشيد

مذهب در دوران ساساني از آغاز اين سلسله تا دوره‌ ي انقراض آن، كه بيش از چهار صد سال به طول انجاميد، روند پُر فراز و نشيبي داشت. نقش اردشير بابكان، پايه گذار سلسله ساسانيان در اين ميان نقشي برجسته است. او از راه تعامل با روحانيان زرتشتي، از آتشكده‌ ها و كارگزاران آنها به عنوان ابزار سياسي و عامل اساسي در تحكيم پايه‌ هاي حكومت خود استفاده كرد. پس از مرگ اردشير، جانشينان او نيز اين روش را ادامه دادند. در دوره بهرام يكم (271م)، كرتير، موبد پرنفوذ زرتشتي توانست دين زرتشت را در كشور رسمي كند. همچنين ديدگاه فره ايزديِ شاهان كه بر اساس آن مشروعيت پادشاهي توجيه مي شد، به عنوان يك مفهوم قوي مذهبي اهميت زيادي در نزد شاهان ساساني و شخص اردشير داشت. در اين ميان، نامه ‌ي تنسر و كارهاي كرتير بيشترين نقش را در رسمي شدن آيين زرتشت در دوره‌ي ساسانيان ايفا كرد. تخت جمشيد نيز به عنوان مركز آييني و نماد شكوه امپراطوري هخامنشيان به شمار مي رفت كه خيزش خاندان هاي ايراني به ويژه ساسانيان در همين مكان شكل گرفت. بازتاب سياست‌ هاي مذهبي دوره‌ي ساسانيان در بخش‌ هايي از تخت جمشيد مانند كاخ تِچِر، نقش رستم، نقش رجب و كعبه‌ي زرتشت به صورت سنگ برجسته و سنگ نوشته به وضوح قابل ديدن است. روش استفاده شده در اين پژوهش توصيفي _ تحليلي بوده و پژوهشگر با استفاده از روش كتابخانه اي به بررسي سياست ‌هاي مذهبي دوره‌ي ساسانيان و بازتاب آن در تخت جمشيد پرداخته است. اهداف ‌پژوهش: 1.بررسي فرايند رسمي شدن دين زرتشت در دوره ساسانيان.2.بررسي بازتابِ پيوند عوامل سياسي و ديني در دوره ‌ي ساسانيان در سنگ برجسته ه اي تخت جمشيد. سوالات پژوهش: 1. بسترها و زمينه هاي رسمي شدن دين در دوره ساسانيان و عوامل تأثيرگذار بر آن كدامند؟ 2 سياست‌ هاي مذهبي دوره‌ي ساسانيان چگونه در سنگ برجسته هاي تخت جمشيد بازتاب پيدا كرده است؟