جلوه‌هاي اجتماعي و فرهنگي جشن‌هاي «مهرگان» و «سده» در هنر و فرهنگ عامه‌ي كرمان

عنصري كه روحيه ‌ي متفاوت يك قوم يا فولك را به وجود مي‌ آورد، تاريخ و خاطرات مشترك آنها در پهنه ‌ي سرزميني مشترك است. از اين رو فولكلور يا فرهنگ عامه ي آن قوم، نه فقط مناسك و ادبياتي معمول و ساده، بلكه بيانگر بنيادي‌ ترين اصول بينش، شيوه ي تفكر و چگونگي  درك آنان از جهان هستي است. در حقيقت فولكلور گوياي  نحوه‌ي زندگي اجتماعي آن ملّت است. در پهنه‌ي سرزميني ايران، ميراثي غني از فولكلور و فرهنگ عامه وجود دارد كه از اعصار باستاني تاكنون، چون سنگ‌ هاي رسوبي بر يكديگر انباشته شده و تكامل يافته‌ا ند. براي ما بسيار اهميت دارد تا ريشه‌ هاي فرهنگ ‌هاي عامه و عناصر پيونددهنده‌ي فولكلور را در هر گوشه ‌اي از اين سرزمين پهناور با عناصر بنيادين تمدن ايراني شناسايي كنيم. مهم‌ ترين سند تمدن باستاني ايرانيان، شاهنامه‌ ي فردوسي است. شاهنامه ‌ي فردوسي، بهترين ابزار شناختي و مقايسه‌ اي را در اختيار ما قرار مي‌دهد. هدف ما در اين پژوهش اين است كه در فرآيندي تطبيقي، ابعاد جلوه‌ هاي اجتماعي و فرهنگي جشن‌ هاي «مهرگان» و «سده» را در شاهنامه‌ ي فردوسي، به عنوان گزارشي از تمدن باستاني ايران، مشاهده كنيم و تأثير اين ابعاد را بر فرهنگ عامه‌ ي مردم استان كرمان بسنجيم. روش مورد استفاده در اين پژوهش، تطبيقي بوده و با استفاده از مطالعات كتابخانه ‌اي انجام شده است. نتايج اين پژوهش با توجه به جلوه‌ هاي مشترك شاهنامه و فولكلور مردم كرمان ضمن مطالعه ‌ي جشن‌ هاي «مهرگان» و «سده» و آداب و رسوم مردم كرمان، حاكي از اين است كه شاهنامه ي فردوسي، در طول زمان، مردم كرمان را با تاريخ، فرهنگ و آيين هاي ارزشمند نياكانشان آشنا كرده و همچنين از راه تأثيرگذاري بر فرهنگ عامه، زبان و درك مشتركي را ميان آنها و ساير هم‌ ميهنان و حتي ملت هاي مجاور، فراهم آورده است. اهداف پژوهش: 1.بررسي تأثيرات شاهنامه‌ ي فردوسي بر فرهنگ و ادب عامه‌ ي مردم استان كرمان. 2.شناسايي تشابهات عناصر فرهنگي و اجتماعي شاهنامه با فرهنگ و رسوم عامه ‌ي مردم استان كرمان. سؤالات پژوهش: 1. آيا نمودهاي مختلف شاهنامه در فرهنگ و ادب عامه‌ي مردم استان كرمان بازتاب داشته است؟ 2. آيا تشابهي ميان فرهنگ و رسوم عامه‌ي مردم كرمان و فرهنگ و رسوم در شاهنامه وجود دارد؟