فرهنگ سياسي مطلوب نظام سياسي در قرآن

فرهنگ سياسي، چگونگي مواجهه با موضوعات سياسي است كه با بررسي سه شاخص (شناختي، عاطفي و ارزشي) در افراد سنجش مي‌شود. اين پژوهش به مطالعة فرهنگ سياسي مطلوب نظام سياسي از ديدگاه قرآن با توجه به آموزه‌هاي گابريل آلموند مي‌پردازد و الگوي تحليل آن، روش كيفي نظرية زمينه‌اي است. بر اين اساس، در ابتدا داده‌هاي قرآني مرتبط با نظام‌هاي سياسي الهي و طاغوتي، گردآوري شد و نحوة تأثيرشان بر شاخص‌هاي فرهنگ سياسي مشخص گرديد؛ سپس با توجه به نتايج، مقولات محوري و هسته‌اي استخراج و نظرية متناظر با آن‌ها تدوين شد. نتايج پژوهش نشان داد كه الگوي مطلوب فرهنگ سياسي قرآني در عرصة نظام سياسي، مشاركتي است؛ زيرا از منظر قرآن، وجود زمينه‌هاي عيني در نظام الهي و رهبران، مانند بسترسازي اجراي دستورات الهي، تعليم و تربيت، وحدت‌گرايي، مدارا، عمل به پيمان‌ها و عدالت، سبب ايجاد شاخص‌هاي سياسي مثبت در رابطه نظام سياسي و رهبران و توليد فرهنگ سياسي مشاركتي مي‌شود و در مقابل، وجود عناصري همچون شرك، دعوت به خود، ظلم و انحصارطلبي در نظام‌هاي طاغوتي و رهبران آن، مولّد شاخص‌هاي سياسي منفي و فرهنگ سياسي محدود است.