نظريه تحليل فهرستي احاديث؛ چيستي و ابهامات

نظريه «تحليل فهرستي احاديث» كه در سال‌هاي اخير پيرامون اعتبارسنجي روايات مطرح شده، توجه بسياري از پژوهشگران علوم اسلامي را به خود جلب كرده است. با وجود آثاري كه توسط مبدع نظريه و شاگردان ايشان به رشته تحرير در آمده، متاسفانه تاكنون تقريري روشن از نظريه صورت نگرفته و هيچ‌كدام از آثار در تبيين آن به صورت جامع و مانع موفق نبوده‌اند. نگارندگان در اين مقاله درصددند به شيوه توصيفيتحليلي با گردآوري، دسته‌بندي و تحليل ديدگاه‌هاي طرفداران نظريه، تقريري جامع از آن ارائه داده، در نهايت بدون اثبات يا رد آن، برخي ابهامات موجود در نظريه را بيان نمايند. نظريه تحليل فهرستي با تكيه بر سه مبناي عدم حجيت خبر، شيوه انتقال ميراث حديثي شيعه به صورت مكتوب و شيوه كتاب محور قدما در اعتبارسنجي، روش صحيح اعتبارسنجي روايات را نه به شيوه مرسوم رجالي، بلكه بازگشت به روش قدما و بررسي كتاب، محور روايات مي‌داند. اين نظريه داراي ابهاماتي اساسي است كه بايد توسط طرفداران آن پاسخ داده شود.