بررسي تنوع سوماكلونال در ريزازديادي گل محمدي (Rosa damascena Mill.) با استفاده از نشانگرهاي مولكولي

اين تحقيق به منظور بررسي تغييرات ژنتيكي احتمالي در فرايند ريزازديادي گل محمدي (Rosa damascena Mill.) با استفاده از نشانگرهايStart Codon Targetted(SCoT) و CAAT Box Derived Polymorphism(CBDP) انجام شد. قطعات ريزنمونه پس از ضدعفوني، براي مرحله استقرار در محيط MS جامد كشت شدند و پس از چهار هفته، ساقه هاي جانبي ايجاد شده بر روي ريزنمونه ها به منظور پرآوري، به محيط وندرسالم(VS) مايع با تركيبات متفاوت از غلظتهاي مختلف اكسين و سيتوكينين واكشت شدند. جهت القاي ريشه در شرايط درون شيشه اي، گياهچه هاي حاصل از مرحله پرآوري به محيط ريشه زايي شامل محيط MS جامد حاوي 2 ميليگرم بر ليتر IAA و 2 ميليگرم بر ليتر IBA منتقل شدند و در حدود 8 هفته بعد، گياهچه هاي ريشه دارشده جهت سازگاري به محيط گلخانه انتقال داده شدند. به منظور بررسي تنوع احتمالي ايجاد شده در نمونه هاي رشد يافته در محيط هاي كشت مختلف، از دو نشانگر SCoT و CBDP استفاده شد. تعداد 30 آغازگر مورد استفاده شامل 15 آغازگر SCoT و 15 آغازگر CBDP، در مجموع 173 باند تكثير نمودند كه تنها 74 باند داراي چندشكلي بود. ميانگين شاخص محتواي اطلاعات چندشكل(PIC) براي آغازگرهاي SCoT و CBDP بترتيب 0.32 و 0.35 بدست آمدكه بيانگر كارايي قابل قبول اين نشانگرها در تفكيك نمونه هاي مورد بررسي بود. دندروگرام حاصل از تجزيه كلاستر بر اساس داده هاي هر دو نشانگر نمونه هاي مورد بررسي را در دو گروه دسته بندي نمود. اگرچه يافته هاي اين پژوهش بيانگر تنوع ژنتيكي نسبتا اندكي در بين نمونه هاي مورد بررسي بود، ليكن بر اساس نتايج تجزيه كلاستر و فاصله ژنتيكي بيشتر نمونه هاي رشد يافته در محيط حاوي غلظت هاي بيشتر2,4D با ساير نمونه ها نشان داد كه استفاده از 2,4D بخصوص در غلظت هاي بيشتر و بويژه زمانيكه تعداد واكشتها و فاصله آنها افزايش مي يابد، مي تواند نرخ تغييرات ژنتيكي و اپي ژنتيكي را افزايش دهد. نتايج اين تحقيق همچنين نشان داد كه نشانگرهايSCoT و CBDP نشانگرهايي مناسب براي بررسي تغييرات ژنتيكي در شرايط كشت بافت مي باشند.