تبيين كاركردمحيط زيست معنوي براي برنامه ريزي توسعۀ شهري با مطالعۀ تطبيقي شهر مكه

Spirituval Ecology Explanation for Muaniciplitory Development: Comparative Study of Macca Muaniciplitory

گذشتۀ شهر مكه از كتاب اسلام و محيط زيست، انتشارات دانشگاه هاروارد آمريكا، و گزارش روزنامۀ گاردين دربارۀ توسعۀ شهري مكه به درخواست حكومت آل سعود، با مطالعۀ تطبيقي و طي سه مرحله مقايسه شد. در مرحلۀ اول، آسيب هاي وارده بر اين شهر از منظر «زيست محيطي؛ وضعيت و معيشت ساكنان؛ و نمادهاي فرهنگ ديني» مشخص شدند. در مرحلۀ دوم، اين آسيب ها با دو نظريۀ ديني «فايد هگرا» و «وظيفه گرا» تحليل شدند. نتايج اين دو مرحله نشان داد كه توسعۀ شهري مكه، بر نظريۀ فايد هگرا منطبق است كه با آموزه هاي اسلام سازگار نيست و برنامه هاي توسعۀ شهري مصداق بارز فساد در زمين است؛ زيرا دين را از كاركرد اجتماعي آن منحرف كرده، فرصت رشد و تعالي را از ساكنان سلب و كانون امت اسلامي يعني خانواده را متلاشي كرده است و درمجموع، مالكيت مردم مكه، كه ملازم معاد و معاش آن هاست، غصب شده است. به طور كلي، برنامه ريزي توسعۀ شهري مكه استدلال عقليِ متضمنِ رفتار منطقيِ فردي و اجتماعي ندارد. مرحلۀ سوم، چگونگي احياي هويت شهري مكه، با روش اسنادي نشان داد كه احياي اين هويت با محيط زيست معنوي و اصل توحيد، كه قائل به وحدت وجود اجزاي شهر است، امكان پذير است. براي تحقق اين مهم، الگوي «نظم متعالي توسعۀ شهري » پيشنهاد مي شود.

Macca historitical background was compared between Islam and Ecology, published by Harvard University; and Guardian Report about Macca in terms of municiplitory developments through 3 phases. Phase 1, was dedected to disasters indentification, ie, ecological, cultural and residents’ economy disasters happened in this city during municiplitory develpent progects run by Al-Saud Governece. In phase 2, the identified disasters were compered in terms of “utilitarianism” and “deontology: approaches; the results shwed that former approach was used during municiplitory development which is not accordace to Islam recommendations such as abuse of religious functions; prevention of human competencies development; family focalpoint distracts; and personal rights disorient. The phase 3 was done by document review method to find out how would be possible to revive holy authenticity? It will be possible by ecological monotheism. Generally, a transcendental paradigm is recommended for municiplitory development plans.