تحليل ميزان نمودپذيري معاني مختلف خانه در الگوهاي آپارتماني و مستقل حياط‌دار (نمونه موردي: شهر شيراز)

بيان مساله: خانه معنايي فراتر از يك سرپناه دارد. اين مكان براي افراد مختلف حاوي معاني مختلفي است كه شناخت اين معاني مي تواند زمينه ساز خلق مكاني مطلوب براي زندگي آن‌ها باشد. از اين رو پژوهش حاضر در پي بررسي معاني مختلفي است كه افراد نسبت به محيط زندگي آن‌ها ادراك مي‌ كنند. بر اين اساس دو الگوي سكونت گاهي رايج در مسكن معاصر كشور شامل الگوي آپارتماني و مستقل حياط دار به عنوان نمونه‌ هاي موردي انتخاب و تلاش مي ‌شود كه معاني مختلفي كه افراد از زندگي در اين دو الگوي سكونت گاهي ادراك مي ‌كنند، استخراج شود. سوال تحقيق: با توجه به موضوع تحقيق، اين پژوهش در پي پاسخ به دو سوال است كه: معاني خانه كدام‌ ها هستند؟ و كدام يك از اين معاني براي ساكنين خانه‌ هاي حياط ‌دار و كدام معاني براي ساكنين خانه ‌هاي آپارتماني، نمودپذيري بيشتري دارد؟ اهداف تحقيق: در اين تحقيق دو هدف اصلي مد نظر قرار دارد كه شامل تدوين چارچوب نظري مدون از معاني مختلف خانه و تحليل ميزان و نمودپذيري هر كدام از معاني مذكور در دو الگوي آپارتماني و مستقل حياط‌ دار به عنوان الگوهاي رايج در فرهنگ سكونت شهرهاي معاصر است. روش تحقيق: در اين پژوهش پس از استخراج معاني مختلف خانه از منظر ادبيات، نخبگان و پيمايش داخلي، چارچوب نظري تحقيق متشكل از سيزده معنا براي خانه استخراج گرديد و در مرحله بعد ميزان نمودپذيري هر كدام از اين معاني از منظر ساكنين دو الگوي سكونتي مورد نظر در شهر شيراز به عنوان نمونه موردي، مورد سنجش قرار گرفت. جامعه آماري تحقيق شامل 338 نفر از ساكنين خانه هاي آپارتماني و مستقل حياط‌ دار بوند كه در محلات مختلف شهر ساكن بودند. ابزار گردآوري داده‌ ها، پرسشنامه بسته و مصاحبه عميق با افراد بود و در تحليل داده ‌ها در بخش كمي، از آزمون‌ هاي خيدو و ريگرسيون لوجستيك و در بخش كيفي از روش تحليل محتوا استفاده گرديد. مهم ‌ترين يافته ها و نتيجه ‌گيري تحقيق: نتايج تحقيق حاكي از آن است كه از ميان معاني سيزده‌ گانه مستخرج از چارچوب نظري تحقيق، معاني آزادي ، تعلق و ريشه‌ داري ، تفاوت ، تداوم و هويت مندي از جمله معاني هستند كه در ميان ساكنان خانه ‌هاي مستقل حياط دار نمود بيشتري داشته ‌اند. در مقابل معناي امنيت به عنوان معنايي است كه در ميان ساكنين خانه‌ هاي آپارتماني نمود بيشتري داشته است. ساير معاني نيز در هر دو الگوي آپارتماني و مستقل حياط‌ دار تقريباً به يك ميزان نمود داشته‌ اند.