تدوين سناريوهاي روابط ايران و تركيه در افق 1408

پژوهش حاضر به مطالعه آينده روابط ايران و تركيه پرداخته است تا با تدوين سناريوهاي محتمل در روابط ايران و تركيه در افق 1408ش(2030 م) سياست‌گذاران و تصميم گيران در روابط ايران و تركيه بتوانند به گزينه‌هاي بديل براي تصميم‌گيري بينديشند. اين تحقيق از جنبه ماهيت اكتشافي بوده و از نظر هدف، كاربردي است؛ داده‌هاي آن آميخته، و شيوه تجزيه‌وتحليل داده‌ها در رديف پژوهش‌هاي همبستگي قرار مي‌گيرد. در اين پژوهش از روش سناريونويسي مبتني بر تحليل تأثير متقاطع متوازن استفاده شد. بدين منظور ابتدا 62 متغير مؤثر بر روابط ايران و تركيه در ابعاد سياسيامنيتي، اقتصادي، فرهنگي، علم و فناوري، زيست‌محيطي و كلان‌روندهاي جهاني و منطقه‌اي شناسايي شد. سپس با توزيع پرسش‌نامه در ميان 35 نفر از خبرگان روابط ايران و تركيه، اثرگذاري، اهميت و عدم قطعيت هر يك از متغيرها مشخص شد. درنهايت روايي 57 متغير به‌عنوان عوامل مؤثر بر آينده روابط ايران و تركيه تأييد شد. براي تحليل نتايج پرسش‌نامه و انتخاب عوامل كليدي از روشتحليل اهميتعملكرداستفاده شد. درمجموع، 19 عامل داراي اهميت و عدم قطعيت بالاتر از ارزش آستانه بودند. با استفاده از آزمون فريدمن هشت عامل نهايي انتخاب شده و حالت‌هاي كيفي آن‌ها مشخص شد. سپس با تشكيل پنل خبرگان و وزن‌دهي در ماتريس تأثير متقاطع متوازن، تحليل نرم‌افزاري با سناريو ويزارد انجام‌شده و 4 سناريو با ناسازگاري صفر و 17 سناريو با ناسازگاري يك به دست آمد و با تلفيق سناريوهاي نزديك، در نهايت هفت سناريوي نهايي تدوين و تحليل شد.