عنوان مقاله :
تصحيح و تحقيق رسالۀ «ذكر خفي» اثر علاءالدّولۀ سمناني
پديد آورندگان :
پژمان ، صالح دانشگاه مكگيل , زرواني ، مجتبي دانشگاه تهران
كليدواژه :
تصوّف , كبرويه , ذكر , ذكر خفي , علاءالدّولۀ سمناني , نسخۀ خطي
چكيده فارسي :
علاءالدّولۀ سمناني، بنا به تصريح خودِ او، تصنيفي دارد موسوم به «بيان ذكر الخفي المستجلب للأجر الوفي» كه در آن، علاوه بر بحث دربارۀ فضيلت ذكر خفي بر ذكر جهري بهعنوان موضوع اصلي، مختصراً به برخي ديگر از مسائل طريقتي ميپردازد. اين رساله، هم به دليل اهميت مفهوم ذكر در نظام عرفاني سمناني و عموم مشايخ كبرويه، و هم از منظر اختلافات اساسي برخي طريقتهاي صوفيانۀ فرارود با كبرويه بر سر كيفيت اداء ذكر، شايستۀ توجه است. تاكنون حداقل پنج نسخه از رسالۀ ذكر خفي در گنجينههاي نسخ خطي جهان شناسانده شده است. نسخهاي هم در فهرست دانشگاه تهران تسامحاً «رسالۀ ذكر خفيِ» سمناني معرفي شده كه ارتباطي با او ندارد و در اصل رسالۀ نوريه از سيّد محمد نوربخش است.در مقالۀ حاضر، پس از بحث حول محتواي رساله و بررسي انتساب آن به شيخ علاءالدّوله، تصحيحي از متن ذكر خفي بر اساس اقدم نسخ موجود و دو نسخهبدل ديگر ارائه شده است.