متنوع سازي بازارهاي تجاري و منطقه گرايي اقتصادي ايران

در اين مقاله سعي مي‌شود تا با استفاده ازروش تلفيقي تحليل پوششي داده‌ها فرايند تحليل سلسله مراتبي به كارايي‌سنجي و اولويت‌بندي پيوستن ايران به دو نهاد اقتصادي سازمان همكاري شانگهاي و اتحاديه اقتصادي اوراسيا پرداخته شود. استفاده از روش كمي تحليل پوششي داده‌ها، مشكل ناسازگاري در قضاوت خبرگان در مدل‌هاي كيفي همچون فرايند تحليل سلسه مراتبي را رفع مي‌كند. طبق نتايج به‌دست آمده سازمان همكاري شانگهاي با در نظر گرفتن مساحت جغرافيايي، جمعيت نيروي كار، حجم توليد ناخالص داخلي و تورم به‌عنوان ورودي‌هاي اقتصاد و نيز حجم تجارت با جهان، درجه باز بودن تجاري و درجه باز بودن مالي به‌عنوان سه خروجي كارايي بهتري طي سال‌هاي 2000-2018 نسبت به اتحاديه اقتصادي اوراسيا داشته است. لذا پيشنهاد مي‌شود ظرفيت‌ها و مذاكرات جهت عضويت دائم در سازمان همكاري شانگهاي در اولويت سياست‌هاي تجارت خارجي كشور ايران قرار گيرد.