فعاليت جسماني در سالمندان: يك مطالعه مقطعي

مقدمه: هدف از اين مطالعه بررسي فعاليت جسماني و عوامل تقويت كننده، قادرساز و بازدارنده انجام فعاليت جسماني در سالمندان بود. مواد و روش كار: اين مطالعه به صورت مقطعي در 393 نفر از سالمندان استان مازندران با روش نمونه گيري چند مرحله اي در سال 1396 انجام شد. بدين منظور پرسشنامه هاي اطلاعات جمعيت شناختي، فعاليت هاي سالم براي سالمندان (CHAMPS)، عوامل تقويت كننده و قادرساز در انجام فعاليت جسماني و عوامل بازدارنده انجام فعاليت جسماني توسط پرسشگران تكميل شد. جهت تحليل نتايج از آمار توصيفي و آزمون پارامتري آزمون تي و رگرسيون استفاده شد. يافته ها: در اين مطالعه، 393 سالمند با دامنه سني 94-60 سال شركت كردند. نتايج نشان داد 25.96 درصد از سالمندان بدون تحرك بوده و 86.34 درصد فعاليت جسماني با شدت كم، 42.38 درصد با شدت متوسط و 76.0 درصد با شدت زياد دارند. از عوامل تقويت كننده و قادرساز انجام فعاليت جسماني سالمندان عبارت بودند از؛ همراه مناسب (مرد 1.34±3.28، زن 1.3±3.56، p=0.03)، احساس آرامش(مرد 1.3±3.48، زن 1.33±3.66، p=0.01)، تشويق دوستان(مرد 1.30±3.20، زن 1.36±3.48، p=0.04)، تشويق خانواده(مرد 23.25±3.1، زن 1.35±3.56، p=0.01)، ملاقات با دوستان(مرد 1.21±3.21، زن 1.33±3.50، p=0.02)، تجويز پزشك (مرد 1.38±3.45، زن 1.28±3.75، p=0.03)و حفظ تناسب اندام(مرد 1.36±3.34، زن 1.28±3.63، p=0.03). از عوامل بازدارنده انجام فعاليت جسماني مي توان به بيماري و دلائل پزشكي(مرد 1.4±2.68، زن 1.43±3.18، p 0.0001)، طولاني بودن مسافت(مرد 1.38±2.53، زن 1.36±3.24، p 0.0001)، نبودن مكان ورزشي(مرد 1.32±2.51، زن 1.47±3.09، p 0.03)، ترس از افتادن و صدمه ديدن(مرد 1.44±2.62، زن 1.43±3.26، p 0.0001)، اشاره كرد. همچنين نتايج حاصل از رگرسيون حاكي از ارتباط ميان فعاليت جسماني با متغيرهاي سن، شرايط زندگي، شغل سالمند مرد، بيماريهاي قلبي عروقي و استئوپروز بود(p 0.0001). نتيجه گيري: سطح فعاليت جسماني در مطالعه حاضر كم بود و اكثر شركت كنندگان فعاليت جسماني با شدت كم داشتند. بر اساس يافته ها، شناسايي عوامل تقويت كننده، قادرساز و بازدارنده نقش مهمي براي ترويج فعاليت فيزيكي سالمندان دارد.