هم‌سويي مبنايي تفسير قرآن به قرآن و نظريه ميدان‌ معنايي

پژوهش حاضر با هدف ارتقاي كيفي پديده تفسير و فهم گزاره‌هاي قرآني، سعي در تلفيق دو روش «تفسير قرآن به قرآن» و «نظريه ميدان معنايي»، در فهم و تفسير قرآن دارد. ايده اصلي نوشتار آن است تا هم‌سويي‌هاي مبنايي آنها را روشن كند و از لابه‌لاي مباني مورد اختلاف، بزنگاه‌هاي مشترك و متقارب را كشف نمايد. يافته‌ها حاكي از آن است كه دو روش در برخي مباني مانند متن‌گرايي، نظام‌وارگي متن و جهان‌بيني زباني اشتراك دارند؛ اگرچه در پاره‌اي از مباني تفاوت‌هايي ميانشان به چشم مي‌خورد كه البته در خلال مباني متفرق نيز مي‌توان نقاط هم‌سو و مشتركي را رصد نمود. در نتيجه با تعديل برخي باورهاي افراطي مورد پذيرش نظريه ميدان معنايي، مي‌توان اين روش را با شيوه‌هاي سنتي تفسير، همانند روش قرآن به قرآن تلفيق نمود و با گنجاندن برخي مباني تفسيري در ميان مباني نظريه فوق، موانع استفاده از اين روش فهم متن را در مطالعات قرآني برطرف كرد.