تعيين اولويت كشت براي برخي از تيپ‏هاي بهره‏وري باغي جهت احداث باغ در منطقه خداآفرين

ارزيابي تناسب اراضي مهم ترين مرحله در آمايش سرزمين بوده و ارزيابي سريع با دقت و صحت بالا، ضروري است. در اين راستا، كاربرد مدل‌هاي رايانه‌اي، براي مديريت و ارزيابي منابع خاك اجتناب ناپذير است. هدف از اين تحقيق، استفاده از سيستم ميكروليز در قالب مدل ترازا در تشخيص محدوديت‌هاي بيو‌اقليمي، مدل سرواتانا در پيش‌بيني قابليت استعداد اراضي و مدل آلماگرا براي ارزيابي تناسب اراضي تيپ‌هاي بهره‌وري زيتون، هلو و مركبات در منطقه اي با وسعت 16555 هكتار در شمال شرق استان آذربايجان شرقي (شهرستان خداآفرين) مي باشد. بدين منظور، ويژگي‌هاي مورفولوژيكي، فيزيكي و شيميايي 11 خاكرخ شاهد مورد مطالعه قرار گرفت. خاك‌هاي تحت بررسي بر اساس كليد رده‌بندي آمريكايي در دو رده اريدي‌سول ها شامل زيررده‌هاي Calcids، Cambids و Gypsids) و انتي‌سول ها با زيررده  Orthents رده بندي شدند. بر اساس مدل ترازا، تيپ‌هاي بهره‌وري زيتون و هلو، در كلاس كمبود رطوبت h2 و مركبات در كلاس h3 قرار گرفتند. بنابراين در دوره رشد به ترتيب بين 20 تا 40 درصد و 40 تا 60 درصد كاهش توليد خواهند داشت. نتايج حاصل از مدل سرواتانا نشان داد كه 82.82 درصد از اراضي مورد مطالعه مستعد براي كشاورزي و 17.18 درصد براي مرتع و جنگل‌كاري قابل توصيه هستند. نتايج ارزيابي تناسب با مدل آلماگرا نشان داد كه هيچ كدام از تيپ‌هاي بهره‌وري مورد مطالعه، در كلاس S1 قرار نگرفتند. محدودكننده‌ترين عامل‌هاي خاكي نيز به ترتيب فراواني و گسترش بافت خاك، عمق موثر، آهك، توسعه يافتگي و سديمي بودن بودند. نهايتاً تيپ بهره‌وري هلو مناسب‌ترين محصول با توجه به شرايط اقليم، زمين‌نما و خاك بوده و اولويت كشت در منطقه به صورت هلو، زيتون و مركبات مي باشد.