تأملي بر گرايش به معنويت‌هاي نوپديد: واكاوي روايت جوانان از امر مقدس (نمونه موردي: دانشجويان گرونده به معنويت‌هاي نوپديد در شهر اصفهان)

پژوهش حاضر به مطالعه كيفي گرايش جوانان به معنويت‌هاي نوظهور و روايت آنها از آن به‌عنوان يك امر مقدس مي‌پردازد.سؤال اصلي اين پژوهش اين است كه چه عوامل و تجربه‌هايي موجبات بروز تحول در زيست ديني آنان شده است؟ جامعه آماري اين پژوهش شهرستان اصفهان است كه نمونه پژوهش با استفاده از روايت‌هاي بازگوشده‌ي 21 نفر از گرونده‌گان به معنويت‌هاي نوپديد انتخاب شد كه به دليل تكراري شدن داده‌ها به همين تعداد نمونه براي تجزيه و تحليل مصاحبه‌ها اكتفا شد. داده‌ها با استفاده از تكنيك تحليل مضمون تجزيه و تحليل شدند. گروه هدف اين تحقيق در فاصله سني 22 تا 34سال قرار داشتند. اعتبار داده‌ها توسط نگارندگان، اساتيد خبره در زمينه موضوع مورد بررسي، و دو نفر از كارشناسان مذهبي و ديني، به شكل سه سوسازي مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش عوامل و تجربه‌هايي نظير سر بر آوردن تعارض معرفتي در مواجهه با تفكر عقلاني و تربيت انتقادي، تجربه محروميت و تجربه‌هاي تنش‌زايي نظير تجربه ناموفق در اجتماعي‌شدن، تجربه تنش ناشي از تحميل دين شريعت‌مدارانه، محروميت وجودي، مواجهه با مسأله شر و دين دولتي هر يك به ‌نحوي بر بروز تحول در پايبندي ديني افراد أثر گذاشته‌اند. نتيجه اين پژوهش نشان مي‌دهد اسطوره‌زدايي نسبي از نظام باورها، تقليل احساس گناه، اعتقادورزي نسبي‌انديشانه و تعقلي به ‌جاي اعتقادورزي جزم‌انديشانه و تعبدي، تأكيد بر عشق و حضور خداوند به ‌جاي تأكيد بر قهر و قوّت خداوند منشاء تحول زيست ديني شده است.