بررسي جريان معكوس استعارۀ دستوري در روند همگاني‌سازي مقالات علمي در رسانه‌هاي گروهي

در اين پژوهش به بررسي چگونگي استفاده از ساخت استعارۀ دستوري و كاربرد آن در دو گونه متون علمي تخصصي و متون علمي همگاني در يك صد مقالۀ علمي ـ پژوهشي پزشكي و يك صد مقالۀ علمي همگاني با موضوعات مشابه در رسانه هاي گروهي مي پردازيم. هدف از اين پژوهش يافتن وجه تمايز ساختارهاي زباني مورد استفادۀ خبرنگاران علمي و نويسندگان متون علمي آكادميك براي انتقال نظرات متخصصان موضوعي در متن بر پايۀ دستور نظام مند نقش گراست. مفهوم استعارۀ دستوري اصطلاحي است كه هليدي به كار مي برد و منظور از آن تغيير مقوله اي دستوري به مقوله اي ديگر است؛ بدين ترتيب كه در جريان اين فرايند فعل و صفت به اسم و بند به گروه اسمي تبديل مي شود كه در نتيجۀ آن تراكم واژگاني متن و ميزان انتزاع و پيچيدگي آن افزايش مي يابد. نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه نويسندگان متون علمي همگاني كه بيشتر گزارش گران علمي رسانه هاي گروهي هستند در روند ساده سازي مقالات علمي تخصصي براي انتشار در رسانه هاي گروهي علاوه بر پرداختن به واژه ها، در سطحي ديگر به ساده سازي ساختارهاي دستوري نيز مي پردازند. در راستاي انجام اين امر مهم، به منظور انطباق متن ساده شده با روند طبيعي انتقال معنا از طريق زبان و كاهش تراكم واژگاني جمله ها، پرهيز از به كارگيري استعارۀ دستوري يا تبديل فرايند به ماهيت از مواردي است كه آشكارا از سوي نويسندگان متون علمي ساده شده، رعايت شده است.