برآورد و تحليل تابع اشتغال برحسب سطح سواد و پيش‌بيني اشتغال تا سال 1400

در دو دهه اخير، نرخ بيكاري دانش‌آموختگان دانشگاهي از نرخ بيكاري نيروي كار كم‌سواد به طور شتابان پيشي گرفته است. در پژوهش حاضر، عوامل موثر بر تقاضاي نيروي كار برحسب سطح سواد (داراي آموزش عالي و فاقد آموزش عالي) شناسايي مي‌شوند. نتايج برآورد الگوي پويا با استفاده از داده‌هاي آماري سال‌هاي 1396-1365 به روش گشتاورهاي تعميم‌يافته چندمعادله‌اي نشان مي‌دهد توليد ناخالص داخلي غيرنفتي، دستمزدهاي نسبي، هزينه نيروي كار نسبت به سرمايه، و سرمايه سرانه اثر معناداري بر تقاضاي نيروي كار برحسب سطح سواد دارند. نتايج برآورد الگو نشان مي‌دهد، سرعت تعديل نيروي كار به سمت سطح مطلوب براي نيروي كار داراي آموزش عالي كندتر از نيروي كار فاقد آموزش عالي است. توليد ناخالص داخلي غيرنفتي اثر مثبت و معناداري بر تقاضاي نيروي كار دارد و اين تاثير براي نيروي كار داراي آموزش عالي بيش تر است. همچنين، ضريب منفي و معنادار متغير دستمزدهاي نسبي بيانگر آن است كه نيروي كار داراي آموزش عالي و فاقد آموزش عالي جانشين هستند و در نتيجه، اجراي سياست‌هاي يارانه دستمزد و معافيت حق بيمه سهم كارفرما براي استخدام دانش‌آموختگان دانشگاهي اثر مثبت و معناداري بر اشتغال نيروي كار داراي آموزش عالي دارد. همچنين، ضريب منفي و معنادار متغير هزينه نيروي كار نسبت به سرمايه نشانگر آن است كه نيروي كار و سرمايه جانشين هستند و اجراي سياست‌هايي كه به افزايش هزينه نيروي كار نسبت به سرمايه منجر شود، به كاهش اشتغال منتهي مي‌شود. در نهايت، پيشرفت فناوري از راه افزايش سرمايه سرانه اثر مثبت و معناداري بر اشتغال نيروي كار داراي آموزش عالي، و اثر منفي و معناداري بر اشتغال نيروي كار فاقد آموزش عالي دارد.